کتابخانه مجازی ادبیات

معرفي پاسداران زبان فارسى در شبه قاره هند و پاكستان زبان فارسى پاكستان هند فارسى اين كتاب زندگينامه طوطيان شكرشكن شيرين گفتاريست كه شبه قاره هند به تحقيق در عرصه زبان پارسي و آموزش آن پرداخته اند و گوهرهاي گرانقدر به تمدن ايران و اسلام عرضه نموده اند.

همبستگی تاریخی و فرهنگی میان دو ملت ایران و هند به روزگاران پیش از تاریخ می رسد و هیچ دو ملتی در جهان تا این اندازه دیرینگی تاریخی و بستگی نداشته اند. تاریخ همزیستی مردم ایران و هند آغاز تمدن آریایی است و جدایی آنها خود بزرگترین رویداد اجتماعی تاریخ جهان کهن است که هنوز بدرستی درباره آن پژوهش نشده است. آشکارترین نمونه این بستگی و نزدیکی میان دو ملت نفوذ زبان فارسی در زبانهای هند و پاکستان است که با همه گسترش زبان انگلیسی هنوز همچنان برجاست. نویسنده کتاب، مجید یکتایی می گوید: " آنچه را در کلاس درس گفته و تقریر داشته ام آقای هوشنگ امامی یکی از دانشجویان آن سال به رشته تحریر آورده اند که پس از امعان نظر از نظر خوانندگان می گذرد و گمان می رود نمونه کوچکی است از آنچه در آینده در این زمینه وسیله دانشمندان پژوهش گردد و امید است بیش از پیش بر همبستگی های فرهنگی و دینی ایران با دو ملت بزرگ پاکستان و هند بیفزاید."

علامه محمد اقبال ( 1317- 1256) شاعر، فیلسوف، سیاستمدار و متفکر مسلمان و یکی از مصلحان عالم انسانیت است که توانست با ایده یک کشور مستقل، مسلمانان شبه قاره هند را بیدار نموده و از زیر سلطه استعمار بیرون آورد. وی بیش از آنکه به نگارش شرح حال خویش تمایل داشته باشد، مایل بود افکارش مورد توجه نسل جوان قرار گیرد وهر جا که "جاوید" خطاب می کند، روی سخنش با جوانان مسلمان است. ویژگی متمایز کننده این اثر با زندگینامه های دیگری که از اقبال منتشر شده این است که کتاب پیش رو توسط فرزندش "جاوید اقبال" و با تحلیلی عالمانه و آگاهانه از اوضاع و احوال زندگی ایشان نگاشته شده است. در نتیجه شناخت افکار اقبال لاهوری را به روشنی میسر می سازد. مترجم این کتاب "شهیندخت کامران مقدم" اولین فارغ التحصیل دکتری الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران به شمار می آید. مطالب جلد اول با سلسله نسب اقبال آغاز می شود و عناوین دیگری چون تولد، کودکی و نوجوانی، تحصیل، تدریس، رشد فکری، درگیری هندوان و مسلمانان و ... را در بر می گیرد و با کشمکش های سیاسی اقبال پایان می پذیرد.

علامه اقبال لاهوری ظاهراً در هر نوع شعری طبع آزمائی کرده‌اند ولی بیشتر از همه نظر ایشان متوجه غزل ، دوبیتی و مثنوی بوده است و در بین این ها ذوق و استعدادش بیشتر با غزل گره خوردگی پیدا کرده که جاویدنامه نمونه عینی آن است. اقبال هر چند در سبک های مختلف شعر سروده اما با توجه به اشعارش، به سبک خراسانی کمترین توجه را داشته، در سبک هندی نیز آثاری به جای گزارده اما با توجه به خصوصیات سبک عراقی، سبک اقبال به این شیوه و روش نزدیک تر است. با نظر بر اینکه اقبال شاعریست آگاه به مسائل اجتماعیِ روز، متفکر و بلند اندیشه، آگاه به دین، فلسفه و سیاست و در عین این حال که زبان ادبیش آمیخته با انواع صنعت ها، بدایع و ظرافت های هنر کلامی است، در هر یک از انواع شعری که وارد می‌شود نکته‌ای ظریف بیان می‌دارد؛ این ویژگی ها رنگ خاصی به شعر اقبال می‌ بخشد که ما در کمتر شاعری آن ها را سراغ داریم. دیوان فارسی اقبال شامل بخش های: اسرار خودی، رموز بی‌خودی، زبور عجم، پیام مشرق، جاویدنامه و ارمغان حجاز می‌باشد. کتاب حاضر شامل ۷ بخش و عنوان مجزا در یک مجلد است. همچنین بخش‌هایی از این کتاب و دیوان به زبان اردو است. این کتاب در سال 1368 زیرنظر دکتر جاوید اقبال و به کوشش هیئتی متشکل از هشت نفر توسط اقبال آکادمی پاکستان، لاهور و با همکاری پروفسور شهرت بخاری در شهر لاهورِ کشور پاکستان و در 3500 شمارگان منتشر شده است.