اگر یادتان مانده باشد تا کنون از کسانی که از روزگاران کهن تا امروز درباره زبان پارسی کار و کوشش کردهاند، نام بردهایم و از برخ از آنان جستارهایی آوردهایم. بازهم یادآور میشوم که در این روزگاران، بسیار بزرگان، دانشمندان، آموختاران، استادان، پژوهشگران در زمینه زبان پارسی بررسی کرده و دیدگاههای خود را برای آگاهی همگان گفته یا نوشته یا به هر شیوه بوده در دسترس مردم گذاشتهاند. یکی از آنان که کمتر از کار و کوشش او درباره زبان پارسی آگاهی داریم و بیشتر او را در دانش چهریک میشناسیم و بیبانگ و فریاد در گسترده زبان پارسی آن هم بژرفی گام برداشته است، سر استاد محمود حسابی است.
در مجموعه حاضر، مطالب مربوط به علما و دانشمندان بوشهری، از کتاب 28جلدی ((الذریعه الی تصانیف الشیعه))، استخراج و به فارسی برگردانده شده است .در بخش پایانی کتاب، مترجم علاوه بر مطالب مندرج در کتاب ((الذریعه))، توضیحات دیگری درباره شخصیتهای یاد شده، ضمیمه کرده است.
کوششی است از حسین رزمجو و احمد احمدی که شرح زندگینامهٔ شاعران و نویسندگان برجستهٔ تاریخ ادبیات ایران می باشد. سیر سخن، مجموعه ای کامل از شرح حال و زندگینامهٔ نویسندگان و شاعران برجستهٔ قدیم و معاصر ایران می باشد. کتاب حاضر به کوشش آقایان احمد احمدی و حسین رزمجو گردآوری و در سال ۱۳۴۳ توسط انتشارات کتابفروشی باستان در مشهد چاپ و انتشار یافت. کتاب سیر سخن، شامل شرح احوال معروف ترین نویسندگان و شاعران ایران، از قدیمی ترین ازمنه تا عصر حاضر و برگزیده آثار آنان از جمله: آثاری از علی دشتی، ملک الشعرای بهار، سعید نفیسی، رسول پرویزی، محمدعلی جمال زاده، ایرج افشار، عنصرالمعالی کیکاووس، عبدالرحیم طالبوف، ابولفضل بیهقی (تاریخ بیهقی) و سایر شاعران و نویسندگان مطرح ایران می باشد.
این فرهنگ دربرگیرنده واژگانی است که به گونهای واژه «نامه» در آن به کار رفته است. هرگاه نویسنده یا سرایندهای از واژههای گوناگون که در آنها واژه «نامه» به کار رفته است، بهره گرفته باشد، همچون: آفاق نامه، روشنایی نامه، سعادت نامه، سفرنامه از ناصرخسرو؛ آنتنامه، پارسینامه، تفکیرنامه، تیمورنامه، حافظنامه، حکمتنامه، خلدنامه، رنجنامه، زلیخانامه و ... از گوته کوشیده شده که سامان آباتای پارسی پیشبینی گردد تا جوینده بهسادگی واژه دلخوانش را بیابد. در سراسر این کتاب هر واژهای که در آن «نامه» به چشم میخورد، خواه در درآمد باشد یا درون نوشتار، با واژههای دیگر آورده شده است. در پایان کتاب در بخش نمایهها، دو گونه نمایه یکی آباتایی و دیگر نام کسان آورده شده و با پیکانک به نامه وابسته به آن بازگشت داده شده است. همچنین شماری از واژههای دشوار کتاب برای راهگشاری در بخش «واژهنامه» یادآوری گردیده است.
این فرهنگ دربرگیرنده واژگانی است که به گونهای واژه «نامه» در آن به کار رفته است. هرگاه نویسنده یا سرایندهای از واژههای گوناگون که در آنها واژه «نامه» به کار رفته است، بهره گرفته باشد، همچون: آفاق نامه، روشنایی نامه، سعادت نامه، سفرنامه از ناصرخسرو؛ آنتنامه، پارسینامه، تفکیرنامه، تیمورنامه، حافظنامه، حکمتنامه، خلدنامه، رنجنامه، زلیخانامه و ... از گوته کوشیده شده که سامان آباتای پارسی پیشبینی گردد تا جوینده بهسادگی واژه دلخوانش را بیابد. در سراسر این کتاب هر واژهای که در آن «نامه» به چشم میخورد، خواه در درآمد باشد یا درون نوشتار، با واژههای دیگر آورده شده است. در پایان کتاب در بخش نمایهها، دو گونه نمایه یکی آباتایی و دیگر نام کسان آورده شده و با پیکانک به نامه وابسته به آن بازگشت داده شده است. همچنین شماری از واژههای دشوار کتاب برای راهگشاری در بخش «واژهنامه» یادآوری گردیده است.