کتابخانه مجازی ادبیات

وقتی از امام فخر رازی سخن به میان می‌آید، در ذهن بیشتر اهل فضل و حکمت، تندیس تردید و قهرمان انتقاد و نقد مجسم می‌گردد. لقب امام المشککین هم که به وی داده‌اند اشاره به همین معنا دارد. نویسنده این کتاب کوشیده است تا چهره جامعی از امام فخر رازی ارائه کند؛ به ویژه جایگاه او را در تفسیر قرآن و فلسفه و کلام و به‌ویژ] نقد فلسفی بازنماید. نویسنده نشان داده است تشکیک‌های فخر رازی ناشی از جوشش و کوششی است برای تحری حقیقت و این از ویژگی پویای فرهنگ ایرانی / اسلامی در سده چهارم تا ششم هجری است.

فخرالدین رازی (543- 606 قمری) مشهور به امام المشککین از متکلمان، خطبا و فیلسوفان مشهور سده ششم هجری است که در علوم معقول و منقول فلسفه، کلام، ریاضیات، فقه و اصول، تفسیر قرآن و ادبیات صاحب نظر و مرجع فضلای زمان محسوب می شد. جامع العلوم یا ستینی که به نام حدایق الانوار فی حقایق الاسرار نیز خوانده می شود، مهمترین تالیف فارسی امام فخر رازی است که به شناسایی دانشهای شناخته شده آن روزگار می پردازد. رازی به شیوه ای موجز و ساده، معارف زمان خود را برای ایرانیانی که با زبان عربی آشنایی نداشته اند، برشمرده و تعریف کرده است. این کتاب یکی از نخستین دانشنامه های زبان فارسی است که رازی در تدوین آن روش تازه ای در پیش گرفته است. وی ابواب 60 گانه کتابش را در دو مقوله علوم نقلی شامل دانشهای دینی و مذهبی وعلوم عقلی و فلسفی که جنبه غیر مذهبی دارند دسته بندی نمود. در بخش نخست فقه، خلاف، تفسیر، وصایا، قرائت قرآن، نحو، عروض، تاریخ و امثال آن جای دارد و در بخش دوم تشریح، نورشناسی، طب، بیطره، بزاه، ریاضیات، موسیقی، الهیات، هندسه و امثال آن مورد بحث قرار گرفته اند. در خاتمه در رابطه با علم شطرنج و انواع بازی شامل 15 صورت سخن گفته شده است. کتاب پیش رو با تصحیح سید علی آل داود در سال 1382 و توسط انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار در دسترس مشتاقان قرار گرفت.

رساله درباره خضر علیه السلام پژوهشی است درباره شخصیت حضرت خضر. در این پژوهش منابع تفسیری، روایی، تاریخی، ادبی و به ویژه عرفانی بررسی شده و اقوال و آرای اندیشمندان مسلمان درباره این شخصیت بحث برانگیز طرح و ارزیابی شده است. کتاب نوشته احمد مهدوی دامغانی است که در سال 1386 توسط انتشارات کتاب مرجع منتشر شده است.

این کتاب مشتمل بر دو بخش است؛ بخش اول شامل مقالاتی است که نویسنده در تجلیل و تکریم از بعضی از فضلاء و ادباء و اساتید و محققان نامدار در ادب یا در شرح بیان هجران و خون جگری است که از فقدان و فراق ایشان دارد نوشته است. نیز در این بخش دو مقدمه نسبتاً مفصلی که بر دو کتاب معروفی که فریده مهدوی دامغانی ترجمه کرده بوده؛ یعنی «کمدی الهی» دانته و «بهشت گمشده» میلتون نگاشته شده بود، در این بخش آورده شده است. بخش دوم حاوی خاطرات و یادگارهایی است که نویسنده در طول مدت چهل سال اشتغالش به عنوان «سردفتر» آن را به یاد داشته و فقط به نقل بعضی از آنچه در مجلات مختلف در ایران و خارج از ایران منتشر شده، اکتفا شده است.