چنان که آگاهیم، کتاب حدود العالم من المشرق الی المغرب قدیمترین متن جغرافیایی شناخته شده فارسی از نویسندهای ناشناخته در نیمه دوم قرن چهارم است. مؤلف تألیف این کتاب را در زمان حکومت امیر ابوالحارث محمد بن احمد، که احتمالا حاکم گوزکانان و از خاندان آل فریغون بوده، در سال 372 هجری آغاز کرده است. در این مقاله به نقد و بررسی این کتاب پرداخته شده است.
مولف در این کتاب اشعار نظیری و عرفی را با هم مقایسه کرده است و برای نشان دادن این که دو شاعر هم زمان و هم سبک در حالی که شباهتهای فراوانی با هم دارند چقدر می توانند با یکدیگر تفاوت داشته باشند و این مقایسه که بین دو شاعر سبک هندی به وجود می آید، جذاب و شیرین به نظر می رسد. نویسنده در ضمن مقایسه، به بررسی و نقد شعر هر دو شاعر هم پرداخته است .
محمدجعفر طاهری میگوید: دورنمای جشن دوهزار و پانصد ساله ایران آنچنان نظرم را به خود جلب نمود که لازم دانستم حقیقت را که در یک عمر طولانی از طریق الهامات و تجربیات و اطلاعات صحیح بدست آورده برای بیداری هم میهنان عزیز و آیندگان بی خبر از واقعات در این دفتر به رسم یادگار به رشته تحریر در آورم و به دلیل جشن دوهزار و پانصد ساله بنام کورش کبیر درصدد برآمدم بدانم این شخص کیست و این همه تشکیلات و غوغای عظیمی که برای او فراهم نموده اند چیست؟ ....
«علینامه» نخستین تجربه شعر حماسی شیعه اثنیعشری است، هم از نظر قدمت تاریخ حماسههای شیعی و هم از نظر دربرداشتن نوادر لغات و ترکیبات فارسی کهن اهمیت بسزایی دارد که تاکنون گمنام مانده و در کتب تاریخ ادبیات فارسی به آن اشارهای نشده است. «علینامه» را کهنترین منظومه حماسی شیعی شناختهشده برشمردهاند و انتشار تصویر نسخه خطی بازمانده آن در سال 1388 با مقدمه محمدرضا شفیعی کدکنی و محمود امیدسالار منتشر و نیز متن حروفی آن نیز به تصحیح رضا بیات و ابوالفضل غلامی در سال 1389 منتشر شده است. نویسنده در این رساله نکاتی درباره مقاله دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، نکاتی درباره متن عکسی و حروفی علینامه و برخی لغات و ترکیبات آن را مورد توجه و بررسی قرار داده است.
این اثر، همانگونه که از نامش پیداست، درباره رعایت امور اخلاقی و انسانی و شرعی، نکوهش صفات ناپسند و تأیید و تحسین صفات پسندیده، توکل و ایمان به خداوند، پند و اندرز و عموماً در دایره نوعی امر به معروف و نهی از منکر، با چاشنیای از ذوق ادیبانه و عارفانه است، که با دیباچهای بسیار کوتاه از نویسنده در سی و دو فصل نگاشته شده است. مؤلف با آنکه به شیوه مرسوم به صورت عربی آیات، احادیث، اشعار، ضربالمثلها و سخنان بزرگان استناد میکند، در اکثر موارد، برگردان فارسی روان آنها را نیز به دست میدهد و جای جای، شواهدی از اشعار شاعرانی چون رودکی، ابوشکور بلخی، فرخی و چند شاعر ناشناس مانند دهقان جوزین، قانع نخشبی و منصور ابدالان و همچنین شعرهایی که نام گویندگانش ذکر نشده و در خور تحقیق است میآورد.