کتابخانه مجازی ادبیات

مولف در مقدمه درباره انگیزه و سبب تالیف کتاب می گوید: گهگاه دیده شده دانش آموز یا دانشجویی که احیانا معلومات ادبی خوبی هم دارد، کلمه ای را نادرست مینویسد و یا شخص متشخصی در نوشته ای نسبت به املای کلمه ای دچار تردید می گردد. این گونه مسائل و سالها تدریس و برخورد با مشکلات درسی جوانان، مرا بر این داشت تا مجموعه ای از لغات عربی مستعمل در فارسی گردآورده همه کلمات یک خانواده را در کنار هم قرار داده ریشه و همچنین حروف اصلی آن را و تغییرات حاصله را در یکجا جمع نمایم. زیرا اولا اشکال در طرز نوشتن کلمه اساسا به لغات عربی مربوط می شود و ثانیا کسانی دچار اشکال می شوند که ریشه کلمات عرب را خوب نشناخته اند و ثالثا با توجه به مسائل اعلال و ابدال و حذف که در صرف عربی وجود دارد و گاه باعث تغییر کلی کلمه از وضعی به وضع دیگر می شود، احتمال لغزش در املای صحیح اینگونه کلمات را همواره فراهم می کند. از این رو، آنچه تدوین گشته اولا مربوط به لغاتی است که در فارسی به کار رفته، ثانیا ریشه هر کلمه مشخص گردیده و در متن کتاب همه کلمات یک خانواده جلوی ریشه جمع شده تا مراجع را به آسانی به دریافتن لغت موردنظر یاری رساند

در این کتاب مباحث ذیل بحث و بررسی شده است: اغلاط مشهوره، کتاب‌های لغت فارسی و عربی، مترادفات و فروق، اضداد، الفاظی که با تغییر حرکات تغییر معنی می‌دهد، دخیل، کلمات فارسی معرب و نقد سخن.

ساختار قصيده عربي، به همانگونه كه بود، ساختاري شد ماندگار اما با گذشت زمان، پاره‌اي از ويژگي‌هاي آن به چالش كشيده شد. بويژه پديدار شدن گونه‌اي ديگر از قالب‌هاي شعري كه در مرز شعر عاميانه و فصيح قرار داشت و پرتنوع بود و ايقاعي بس خوش داشت، با ظرفيت شگفت برانگيزي براي طرح عواطف غرامي و وصف زيباي‌هاي طبيعي، در مقابل سبك ديرپاي قصيده قامت برافراشت، ولي آنچه در دوره معاصر رخ داد ضلع سوم اين مثلث تغيير را كامل ساخت ـ تغييري كه مي‌رود تا ويژگي‌هاي دروني و بيروني فخيم‌ترين و كهن‌ترين قالب شعري عرب را بستر تجزيه‌هاي بياني متفاوت و نوتري سازد.

پيشرفت متداوم علوم و دستيابي پيوسته به يافته‌‌هاي نوين و در نتيجه پديدار شدن کلمات و تعابير تازه و نوظهور و تداول رو به فزوني اصطلاحات علمي و فني در رشته‌هاي مختلف توجه دانشمندان علوم لساني را در جهان عرب، بويژه از سده بيستم به اين سوي، سخت به خود معطوف داشته است. هرچند از زمان طهطاوي تاکنون با هدف توانمندسازي و توسعه زبان عربي کوشش‌هايي فردي و سپس گروهي در حال انجام بوده ولي براي دستيابي به نتايج بهتر بيشترين توجه به اين امر معطوف شده است که با توجه به ساختار خاص اين زبان، چگونه مي‌توان دامنه تمهيدات شناخته شده و متداول را گسترش داد و با نيم نگاهي به تمهيدات ديگر زبان‌ها چگونه مي‌توان ابزارهاي واژه پرداز تازه‌اي را تجربه کرد.