کتابخانه مجازی ادبیات

بسیاری از نویسندگان عرب، اهداف و فعالیت‌های صهیونیسم را در فلسطین در آثار مذهبی مورد بحث قرار دادند و نظریات پاره‌ای از آنان بسیار ارزشمند بود. از جمله تفسیر «نجیب عازوری» از تبدیل کشمکش تازه به وجود آمده به مبارزه‌ای جدی بین نهضت صهیونیسم از یک‌سو و بیداری ملت عرب از سوی دیگر و همچنین پیش‌بینی او که این کشمکش تا پیروزی نهایی یکی از طرفین ادامه خواهد یافت. در این کتاب به مسئله فلسطین و شعر معاصر عرب در شش فصل پرداخته شده است.

یورخ هذا الکتاب لأدبنا العربی المعاصر بمصر فی مدئة عام من سنة 1850 الی 1950 و یربط حلقاته ربطاً متناسقا، یکشف عن المژثرات والدوافع المختلفة التی عملت فی حیاته، و یصور تطور الشعر و اتجاهاته التی نشأت فیه، و ما یمتاز به کل اتجاه من خصائص و ممیزات، کما یصور تطور النثر، والمعارک التی احتدمت بین المجددین و المحافظین، و ما بذله الادباء و الشعراء من جهود فی بناء صرح ادبنا الحدیث. و لقد تناول المؤلف بالدرس و التحلیل آثار هؤلاء المجددین الذین ترکوا لنا هذا التراث الضخم، فی اسلوب ممتع و نظرات ثاقبة، جعلت کتابه ذخیرة ادبیة و سجلا تاریخیا وافیاً.

عائشه تیمور شاعر برجسته معاصر مصر و پیشگام نهضت ادبی زنان در این کشور، و پروین اعتصامی مهین بانوی شعر و ادب ایران که هر دو تربیت یافته خانوادهای ریشه‌دار و فرهنگی بودند، اشعار نغز و گران‌سنگی را به دنیای شعر معاصر عرضه کردند. این دو بانوی شاعر، از سرچشمه غنی آموزه‌های اسلامی و فرهنگ دینی، بهره‌های فراوان جستند و از آن در جهت باروری مضامین شعری خود استفاده کردند. توصیه به برخی صفات دینی و اخلاقی همچون حجاب و عفت، صبر و بردباری، استفاده واژگانی و معنایی از آیات قرآن کریم، از جمله مضامین سروده‌های این دو شاعر است. همچنین غمسروده‌های مشترک، و بیان عاطفه مادری، از دیگر موارد اشتراک در اشعار این دو سراینده است.

از آنجا که ایران و فلسطین، در طول تاریخ خود، همواره با حوادث فراوانی، دست به گریبان بوده‌اند، لذا ادبیات پایداری در این دو سرزمین، به شکلی بسیار برجسته رواج یافته است. بیان شاعرانه حس وطن‌دوستی، مبارزه علیه استبداد و استعمار، و فداکاری در راه وطن، از ویژگی‌های بارز این گونه‌ ادبی بوده که در شعر پایداری این دو سرزمین، بازتابی گسترده داشته است. در جای جای دیوان اشعار، شاعر آزادی‌خواه ایرانی، ملک‌الشعرای بهار، و شاعر ملی‌گرای فلسطینی، ابراهیم طوقان، احساس عشق به وطن و جان‌ بازی در راه آزادی آن، به خوبی متجلی است، و به دلیل اینکه درون‌مایه اصلی شعر میهنی این دو، تحریک حس وطن دوستی و تکیه بر ملی‌گرایی، به منظور خلق روحیه پایداری در میان مردم است، لذا شعر اجتماعی و سیاسی این دو، وجوه اشتراک فراوانی با هم یافته است.