کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب ذیل چهار بخش به این شرح سازمان یافته است .بخش نخست به تعریف و تاریخچه زیباشناسی و زیبایی‌پرستی، سپس زیبایی در قرآن و حدیث اختصاص دارد .در بخش دوم رابطه عرفان اسلامی با زیبایی شناسی و زیبایی پرستی بیان می‌شود .و بخش سوم به معرفی عناصر مکتب جمال در عرفان اسلامی می‌پردازد .در بخش چهارم پاره‌ای از آراء شخصیت‌ها و بزرگان مکتب جمال (نظیر :عطار، احمدو محمد غزالی، مولوی، بن عربی، حافظ و جامی) عرضه می‌گردد .

کلمه «ادبیات» چه معنا و مفهومی را در ذهن‌ها برمی‌انگیزد؟ آیا مفهوم ادبیات مطلقا ذهنی است و ارتباطی با دنیای خارج از ذهن ندارد یا مفهوم ذهنی ما از ادبیات با دنیای محسوس خارجی مربوط است؛ اگر مربوط است، با کدام بخش و چه نوع محسوسات خارجی ارتباط دارد و مشخصات خارجی آن محسوسات که با مفهوم ما از ادبیات در ارتباط‌اند چیست؟

«سيلان ذهن» يکي از روش‌هاي نو روايت داستان است که بطور ويژه در سده اخير مورد توجه و اقبال داستان‌نويسان واقع شده است. اين روش در حال حاضر، يکي از مهم‌ترين روش‌هاي روايت داستان‌ها و رمان‌هاي روانشناختي است اما برخلاف تصوري که ممکن است در برخي خوانندگان مقاله ايجاد شود اين روش با روش‌هاي «نجواي درون» و «تحليل رواني» متفاوت است. در واقع نخستين شکل داستان‌هاي روان‌شناختي يا سرآغاز ظهور چنين داستان‌هايي در قالب «نجواي درون» بوده که اين البته بتدريج گسترش يافته و در داستان و رمان مدرن به صورت روش مورد بحث ما در آمده است. در اين مقاله تلاش مي‌شود تا ضمن تعريف دقيق اين تکنيک، روش‌ها و ويژگي‌هاي مختلف آن و نيز پايه‌ها و اصول روان‌شناختي آن به علاقه‌مندان تقديم شود.

این پژوهش ضمن بررسی اجمالی مکتب فرمالیسم و دیدگاه‌های نظریه‌پردازان آن درباره اصول تحلیل متن، الگوی ریخت‌شناسی ولادیمیر پراپ را که هم اکنون زیربنای اصلی بسیاری از الگوهای تحلیل ساختاری، ریخت‌شناسی و روایت‌شناسی را تشکیل می‌دهد، تشریح می‌نماید. الگوی پراپ بر «کارکرد» یا عمل شخصیتی استوار است و اجزای یک داستان با توجه به کارکرد هر شخصیت و حوزه عمل او مشخص می‌گردد. پس از تبیین الگوی پراپ و تعریف حرکت در داستان و نحوه ترکیب آنها از دیدگاه او، نمونه‌هایی از حکایت‌های هزار و یک شب مورد بررسی قرار گرفته و نمودارهای مربوط به ساختار متن و حرکت‌های داستان ترسیم شده است. این پژوهش نشان می‌دهد که الگوی پراپ بر افسانه‌های هزار و یک شب قابل انطباق بوده و داستان‌های هزار و یک شب از انواع مختلف روشهای ترکیب حرکت‌های داستانی بهره منداست.