به زودی کتابی با عنوان «شهر فرنگ» حاوی ترجمه برخی از مقالهها، داستانها، نامهها و نمایشنامههای «توفیقالحکیم» توسط انتشارات «ویراستار» و با همت همکار قدیمی و خوبمان آقای علی اکبر کسمایی انتشار خواهد یافت که دیباچه آن در حقیقت نگاه کستردهای است بر افکار و آثار این نویسنده بزرگ مصر. مترجم گرامی کتاب، دیباچه مذکور را در اختیار ادبستان نهاده که در زیر تقدیم خوانندگان میشود. تصویری که از «توفیق الحکیم» ملاحضه میکنید در سال 1972 هنگام آخرین اقامت علی اکبر کسمایی در «قاهره» از طرف نویسنده مصری به وی اهدا شده است. توفیق الحکیم به یقین یکی از نویسندگان بزرگ مصر در خلال صد سال اخیر به شمار میآید. حضور معنوی و فرهنگی او در همه تحولات ادبی و هنری فکری نه تنها مردم کرانه نیل بلکه در سراسر کشورهای عربی، فعال و درخشان و سودمند و موثر بوده است. و از این رو او را نماینده یک نهضت کامل ادبی در زمینه داستان و نمایشنامه و مقالهنویسی در کشورهای عربی میدانند.
دوازدهم ژانویه سالگرد درگذشت احسان عبدالقدوس، نویسنده نامدار معاصر عرب (مصر) بود. مادرش هنرپیشه مشهور لبنانیالاصل، روزالیوسف بود. او با محمد عبدالقدوس که از بازیگران عرب بود ازدواج کرد. پس از به دنیا آمدن احسان (اول ژانویه 1929)، روزا از بازیگری کناره گرفت و مجله مشهور روزالیوسف را در سال 1925 تأسیس کرد. بعدها در دهه چهل، احسان عبدالقدوس رییس هیئت تحریریه این مجله بود. احسان حقوق خواند و از 1942 رسماً به وکالت مشغول شد. کودکی او در فضایی آکنده از هنر و دانش سپری شد و کتاب و مطالعه جزو لاینفک این زندگی گردید دوستان خانواده اکثر بزرگان ادبیات و هنر بودند.
نمايشنامههاي توفيق الحکيم، پدر نمايشنامهنويسي عرب، افزون بر اينکه از ژرفترين مضامين انساني برخوردار است، در قالب زيبايي هم نوشته شده است. وي با بهرهگيري از عناصري مانند گفت و گو، اسطوره، طنز، اقتباس از داستانهاي قرآني و آوردن نثري موزون و روان، کوشش کرده است تا نمايشنامههاي خود را به شکلي دلنشين و جذاب ارایه کند. طبعا شناخت بيشتر از سبک ادبي ايشان، ميتواند براي دستيابي به فهم بهتر مضامين نمايشنامههاي او به خوانندگان کمک کند. براي آمادهسازي اين مقاله، نمايشنامههاي توفيق الحکيم مورد مطالعه قرار گرفت، سپس ويژگيهاي سبکشناسي هريک، در انتقال محتوي و تاثيرگذاري بر خوانندگان استخراج شد و در پايان بررسي با جمعبندي و تحليل آن ويژگيها، سبک ادبي و بياني ايشان در نگارش نمايشنامهها، روشن گرديد.
در این کتاب ابتدا به عصر سیدجمالالدین از نظر سیاسی و اجتماعی نظری افکنده شده و سپس در فصل دوم، زندگی و سفرهای او بررسی شده است. فصل سوم اختصاص به بررسی شخصیتهای متعدد سیجمالالدین دارد که با عناوین با چهره جهانگرد، چهره مرد جنگی، چهره مصلح دینی، چهره مرد سیاسی و ..... بررسی شده است. در فصل چهارم کتاب درباره توطئه قتل سیدجمال مطالبی مطرح شده و فصل پایانی کتاب اختصاص به آثار سیدجمالالدین حسینی اسدآبادی دارد.