با وجود مشخص نبودن تولد و مدت عمر حافظ، دیوان حافظ بیشترین تصحیح و تکثیر به زبان فارسی را دارد. مقبولیت اشعار حافظ از زمان وی شروع شده و تا کنون ادامه یافته و شهرتی جهانی دارد. برای شناساندن مقام او به حافظ پژوهان، ضرورت کتابشناسی آثار او محسوس بود. از این روی مهرداد نیکنام به تنظیم کتابشناسی حافظ پرداخت و از آثار چاپی فارسی و لاتین فهرستی در حد بضاعت خویش تهیه کرد. کتابشناسی او در دو بخش اصلی تنظیم شده است: بخش اول به آثار فارسی، عربی و ترکی قدیم و بخش دوم به ترجمه های دیوان حافظ و دیگر آثار مرتبط با او به زبانهای مختلف اختصاص دارد. شرحهای دیوان یا بخشی از دیوان، در فصلی جداگانه و به ترتیب الفبای نام شارحان آمده و کتابهای مستقل درباره حافظ به ترتیب سرشناسه تنظیم شده است. فصلی هم به رساله های دکتری به ترتیب نام نگارندگان اختصاص دارد. مقالات پراکنده درباره حافظ در بخش مقالات و بخشی از کتابهایی که درباره حافظ مطلبی را در خود جای داده اند در بخش جداگانه فهرست شده اند. اطلاعات مربوط به نسخ خطی این کتابشناسی به نام شهر، کتابخانه، شماره بازیابی نسخه، تاریخ کتابت و نام کاتب و مشخصات ظاهری نسخه محدود شده و نوارهای موسیقی مربوط به اشعار و غزلیات حافظ نیز فهرست شده است. در پایان کتاب هم فهرست جداگانه اشخاص و کتابهای دو بخش، به ترتیب الفبا تهیه و تنظیم شده است. این کتابشناسی به همت شرکت انتشاراتی علمی و فرهنگی در ششصدمین سال وفات حافظ (1367) به طبع رسید.

منابع مشابه بیشتر ...

65f1b426179b2.jpg

کتابنامه آثار زنان ایران

کتابنامه آثار زنان ایران شامل دو قسمت مولفین زن و مترجمین زن است که در سال 1349 منتشر شده است. در این سال کتابخانه اختصاصی تحقیق درباره زن تشکیل شد. هدف از این اقدام تاسیس مرکزیست برای جمع آوری تحقیقات مربوط به زن و آثار زنان مولف و مترجم ایرانی و تشویق دیگر بانوان دانشمند کشور تا ضمن اجرای وظایف خانوادگی و اجتماعی اندوخته معنوی و فکری خود را نیز بکار گیرند و برای کمک به پیشرفت فرهنگ جامعه اثری از خود به یادگار گذارند.

65e73b45bfb24.jpg

درآمدی‌ بر تاریخ‌ اسلام‌ در قرون‌ وسطی‌

کلود کاهن

بیش از هزار و چهار صد سال است که تاریخ اسلام در خوب و بد با تاریخ اروپا عجین است. از سوی دیگر، جهان اسلام وارث همان فرهنگ هایی است که اروپا به ارث برده است، بنابر این، تاریخ تطبیقی کاربردی که توسط اروپائیان و مسلمانان نوشته می شود برای شناخت هر دو طرف کارساز و مفید است. کلود کاهن، استاد دانشگاه پاریس و محقق در زمینه مطالعات اسلامی و کشورهای مشرق اسلامی، با همین دیدگاه این اثر را تألیف کرده است. شایان توجه است که طرح و اجرای اولیه این اثر نخستین بار توسط ژان سواژه استاد وی صورت گرفته است. اثر ژان سواژه نخست در سال 1943م منتشر شد و تجدید چاپ آن نیز به همراه ضمائم در سال 1946م صورت گرفت. پس از درگذشت سواژه در سال 1950م، کاهن ادامه کار استاد را به عهده گرفت و چاپ سومی از سواژه را با همان عنوان قبلی و به نام وی منتشر کرد. با این حال و به لحاظ این که آثار مربوط به کتابشناسی نیاز مداوم به بررسی های جدید دارد، مؤلف بر آن شد که باز هم چاپ جدیدی که حاوی مآخذ تازه تر باشد در اختیار علاقمندان قرار دهد. بنابراین او کتاب حاضر را که شامل منابع مربوط به سده های هفتم تا پانزدهم میلادی/ یکم تا هشتم هجری قمری است، در سال 1982م منتشر کرد. کتاب حاضر اساسا در مجموع برای استفاده دانشجو و دانشمند فرانسوی و احیانا برای «محقق غربی» نگاشته شده است. با این همه «شرقیها» هم می توانند از آن استفاده کنند، چرا که، در دنیای معاصر، دیگر نمی توان ملتها را از یکدیگر جدا دانست.