کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب مطالعه‌ای است در باب عوامل عمده اجتماعی و سیاسی و ایدئولوژیکی که سبب‌ساز نهضت بی‌سابقه ترجمه آثار یونانی به عربی در بغداد، دارالخلافه تازه‌تأسیس سلسله عباسی در اثنای دو قرن نخست فرمانروایی‌شان شد. این کتاب از سلسله طولانی و ممتازی از کتاب‌های تاریخی و لغوی در باب تحقیقات یونانی ـ عربی یا مطالعه ترجمه‌های کتاب‌های دنیوی یونانی به عربی در قرون وسطای مسیحی یاری می‌گیرد. بنابراین نویسند می‌تواند در کوشش برای فهم و تبیین نهضت ترجمه کتاب‌های یونانی به عربی در مقام پدیداری اجتماعی و تاریخی از پرداختن به اینکه چه کسانی این نهضت را آغاز کردند و چه کتاب‌هایی ترجمه شد و چه هنگام این اتفاق رخ داد، از دیگر نویسندگان بی‌نیاز باشد و به چگونگی و چرایی آن توجه کند.

دیوان خواجه شیراز چکیده و عصاره ادب فارسی و قسمتی تازی از آغاز تا عصر حافظ است و کسی که بخواهد میزان تأثیریابی خود را از این فرهنگ پربار تا بردان روزگار دریابد، باید فرهنگ پنج قرن و شاید پیش‌تر از آن را بشناسد. این کتاب گامی در این راه است و نویسنده کوشیده تا مضامین اشعار حافظ را در اشعار گذشتگان ـ اعم از نثر و نظم ـ ریشه‌یابی کند. همچنین تأثیرپذیری معاصرین حافظ و شاعران بعد از او از حافظ نیز بررسی شده است.

متناقض‌نما يا پارادوكس در شعر، هم در حوزه زبان و هم در حوزه معنا باعث آشنايي‌زدايي و برجستگي كلام مي‌شود. اين شگرد ادبي از ديرباز مورد توجه شاعران بوده است؛ در شعر معاصر، به تبع پيشينه آن در ادبيات كلاسيك فارسي و نيز با آشنايي و توجه به ادبيات غرب، مورد استقبال شاعران معاصر قرار گرفت. فروغ فرخزاد در دو مجموعه واپسين شعر خود از متناقض‌نمايي براي برجسته‌سازي و ايجاد ابهام هنري كه جلب توجه مخاطب را در پي‌ دارد، استفاده ي زيادي مي‌كند فروغ اين شگرد شعري را براي اهدافي هم چون معناگريزي، ايجاد بار عاطفي، بيان طنز، ريشخند و ... به كار مي‌گيرد. اين شيوه تاثير زيادي بر خواننده دارد و زيبايي خاصي را مي‌آفريند. در اين مقاله متناقض‌نمايي در شعر فروغ در دو بافت مورد بررسي قرار گرفته است: 1) بافت زباني كه بيشتر باعث اختلال در زبان مي‌شود، 2) بافت موقعيت كه علاوه بر زبان، باعث آشنايي‌زدايي در معنا و پيش فرض‌هاي قراردادي ذهن جمعي مي‌شود. نمونه‌هايي از شعر فروغ كه با اين شيوه بياني به كار رفته، آورده شده است. اين جنبه از شعر فروغ علاوه بر معناگريزي و ايجاد ابهام نشانگر يكي از وجوه زيبايي شعر اوست.

غزل که شاخص‌ترین نوع شعر است، همواره از آغاز به عنوان پر مخاطب‌ترین قالب شعری در رودخانه خروشان و زلال شعر فارسی در جریان بوده، با هر موجی سازگاری داشته است و هم چنان با عمری دراز به زندگی خود ادامه می‌دهد و با داشتن موسیقی و تعداد ابیات مناسب و قدرت انعطاف‌پذیری، تمام حالات شاعرانه و موضوعات شعری را بر می‌تابد. در این پژوهش شکل‌گیری غزل، اینکه چگونه اساس ماندگاری خود را بر پایه‌های اشعار غنایی استوار ساخته است، همچنین قدمت غنا، اشعارغنایی و کاربرد غزل به معانی گوناگون از جمله: غزل به معنی شعر ملحون، غزل به معنی تغزل و در نهایت غزل به عنوان قالب شعری، مورد بررسی قرار گرفته است.