کمکم به سال جدید نزدیک میشویم و بالطبع این اتفاق خوب که طبیعت در آن پیشقدم است ما را به یاد اجرای مراسمی خاص میاندازد که وقتی خوب به آن توجه میکنیم، متوجه میشویم که این مراسم قدمت و عصری چندین هزارساله دارد که اگر بدانیم چگونه و چرا و چهطور به وجود آمده و چطور حفظ شده خالی از لطف نیست. به خصوص که در خلال این مطالعه متوجه میشویم که انسانها صرفنظر از ملیت، رنگ، جنس و زبان چهقدر وجوه مشترک قابل اعتنا دارند که اگر به این امر آگاه شوند، مطمئناً جایی برای اعتناء به نژاد و مرزهای خطکشی شده جغرافیایی نمیماند. خانم شهلا لاهیجی در اینباره مبسوط با ما سخن گفته و آنقدر دقیق و موشکافانه به این امر پرداخته که در عین خلاصه بودن بسیار موجز است. شهلا لاهیجی مطالعات وسیع اسطورهشناسی داشته و در این زمینه کتابهای باارزشی تألیف کرد. او جامعهشناس است که کارشناسیاش را از دانشگاه لندن دریافت کرد. ضمن این که نخستین بانوی ناشر ایران نیز است. شهلا لاهیجی متولد 1320، و مدیر انتشارات روشنفکران و مطالعات زنان که تا به حال بیش از دویست عنوان کتاب از آغاز یعنی سال 1362 تاکنون منتشر کرده است. شهلا لاهیجی نویسنده و مترجم نیز میباشد و طی سالها فعالیت فرهنگی و موفقیتهای بسیاری چه در داخل و چه در خارج از کشور نایل آمده که آخرین موفقیت بینالمللیاش دریافت جایزه بینالمللی نشر است که در شهر گوتنبرگ از سوی اتحادیه بینالمللی ناشران به وی اهدا شد. اما امروز از او خواستیم که درباره سنت برایمان صحبت کند و به هر حال با توجه به این که این روزها جشن «سپندارمزد» یا «جشن اسفندگان» را در پیش داریم گفتگویمان با ایشان «زنان و سنت» نام گرفت. زنان اصولاً بانی سنت هستند و این هر آن چه که هست در روابط انسانی آن چیزیست که در جهان زنانه میگذرد و هر کدام از اینها تعاریف خودش را برای زندگی و آن بخش فلسفه عملی یعنی تدبیر منزل دارد که حالا بخشی از آن اقتصاد است.
ایرانیان در گستره فرهنگ و دانش، سابقه ای طولانی دارند. آنان با تلاش های خستگی ناپذیر، گذشته درخشانی را آفریدند و در فرهنگ انسانی، نقش عمده ای ایفا کردند. وزش نسیم آزادی بخش اسلام بر ایران و تلاقی دو فرهنگ ایرانی و اسلامی مناسبات دین و فرهنگ را به همراه داشت و ثمرات میمون و مبارکی برای بشر به بار آورد. این فرهنگ ایرانی-اسلامی پویا، غنی و گسترده بود، به طوری که مرزهای جغرافیایی را درنوردیدند و در شمال آفریقا هند و حتی اروپا راه یافت. بررسی این مناسبات و چگونگی خدمات متقابل ایران و اسلام ازبایسته های پژوهشی روزگار ماست. از همین رو دبیرخانه "دین پژوهان" با دعوت از متفکران و اندیشوران، غوررسی در این موضوع را وجه همت خویش قرار داد و در سلسله مقاله هایی که اینک پیش روی شماست زوایای این مهم را کاوید...
اثر حاضر مشتمل است بر شرح حال، آثار و دستآوردهای 27تن از زنان برنده جایزه نوبل از سال 1901تا 1997میلادی .هر زندگی نامه با ((سالشمار زندگی)) شخصیت مورد نظر شروع شده و با آثار و تصویری از آن همراه است .این افراد عبارتاند از: ماری کوری :نوبل شیمی 1911و نوبل فیزیک 1903، برتافون ساتنر :صلح 1905، سلمالاگرلوف :ادبیات 1909، گراتسیادلدا :ادبیات 1926، زیگرند آندست :ادبیات 1928، جین آدامز: صلح 1931، ایرن ژولیوکوزی :شیمی 1935، پرل باک :ادبیات 1938، گابریلا میسترال :ادبیات 1945، امیلی گرین بالک :صلح 1946، گرتی تزرا کوری :پزشکی 1947، ماریا گوپرت مایر :فیزیک 1963، دوروتی کرافوت هاجکین :شیمی 1964، نلی زاکس :ابدیات 1966، بتی ویلیامز: صلح 1976، میرید کوریگان :صلح 1976، روزالین یالو :پزشکی 1977، مادر تزرا :صلح 1979، آلوا میردال: صلح 1982، باربارا مک کلینتوک: پزشکی 1983، ریتالوی مونتالچینی: پزشکی 1986، گرترودالیون :پزشکی 1988، اونگ سان سوکیی :صلح 1991، نادین گوردیمر :ادبیات 1991، ریگو برتامنچو :صلح 1992، تونی موریسون :ادبیات 1993و ویسلاواشیمبویسکا :ادبیات .1996در صفحات آغازین کتاب شرح حال ((آلفرد نوبل)) بنیانگذار جایزه نوبل آمده است.
یک روز بارانی به دیدن شمس لنگرودی رفتیم. برای رسیدن به او از گذرگاههای باریکی که با برگهای زرد و سرخ و نارنجی پاییزی و انبوه درختان کهنسال احاطه شده بود گذر کردیم در حالی که پشت سرمان شمشادهای خیس و باران خورده را جا میگذاشتیم. در طبقه پنجم یک مجتمع مسکونی او را ملاقات کردیم. شمس که زاده شهر باران است، مسافر بود و منتظر. کمی دیر رسیدیم. برای نرسیدن همیشه فرصت هست، رسیدن اما ... محمد شمس لنگرودی پژوهشگر، نویسنده و شاعر معاصر متولد 1330 در شهر لنگرود است. سیاه و سفیدشدن موهایش هیچ از تلاش و صمیمیتش که در تمام دوران زندگیش داشته نکاسته. دقیق است و موشکاف و حاصل سالهای رفته و نیامده تا امروز را این گونه میتوان برشمرد.