دوسه قرنی که بین سقوط دولت ساسانی از یک طرف و پیدایش فرمانرواییهای مستقل ایرانی در دوران اسلامی و ظهور مجدد زبان و ادبیات فارسی در صحنه کتابت و تدوین از طرف دیگر واقع شده، در تاریخ ادب و فرهنگ ایران از لحاظ بحث و تحقیق درباره کیفیت استمرار و تحول این فرهنگ و عواملی که موجب پایداری و استمرار آن گردیده و همچنین برای درک ویژگیهای این فرهنگ و نقاط ضعف و قدرت آن بسیار بااهمیت و پرارزش است. این کتاب این دوره را بررسی کرده است؛ یعنی استمرار فرهنگ ساسانی در دوران اسلامی و علل و عوامل آن.
ایرانیان در گستره فرهنگ و دانش، سابقه ای طولانی دارند. آنان با تلاش های خستگی ناپذیر، گذشته درخشانی را آفریدند و در فرهنگ انسانی، نقش عمده ای ایفا کردند. وزش نسیم آزادی بخش اسلام بر ایران و تلاقی دو فرهنگ ایرانی و اسلامی مناسبات دین و فرهنگ را به همراه داشت و ثمرات میمون و مبارکی برای بشر به بار آورد. این فرهنگ ایرانی-اسلامی پویا، غنی و گسترده بود، به طوری که مرزهای جغرافیایی را درنوردیدند و در شمال آفریقا هند و حتی اروپا راه یافت. بررسی این مناسبات و چگونگی خدمات متقابل ایران و اسلام ازبایسته های پژوهشی روزگار ماست. از همین رو دبیرخانه "دین پژوهان" با دعوت از متفکران و اندیشوران، غوررسی در این موضوع را وجه همت خویش قرار داد و در سلسله مقاله هایی که اینک پیش روی شماست زوایای این مهم را کاوید...
در این کتاب نخست مؤلّف چکیدهای از جغرافیای پیش از اسلام را به منظورمقایسه با جهان بعد از اسلام ارائه کرده و به ارزیابی نیروی ذاتی و توانایدئولوژی و فرهنگ اسلامی پرداخته است. وی سپس مقولههایی چونمسجد، مدرسه، کتابخانه، مراکز علمی، رصدخانه، بیمارستان... و نیز بافتشهرهای اسلامی، نفوذ بینش اسلامی، بومشناسی، نهاد وقف به منزله یک اهرم عمرانی و فراگیریِ هنر اسلامی را مورد توجّه قرار داده است. در پایان، فراز ونشیب و شدّت و ضعف، توان بینش اسلامی در خلق پدیدههای جغرافیایی وپی جوییِ علل و عوامل آن به طور گذرا مورد بررسی قرار گرفته است.
آنچه در این کتاب آمده است خاطرات دوران خبرنگاری است به انضمام چند مطلب دیگر که در نشریات کرمان و تهران چاپ شده است. بدین ترتیب این کتاب به دوبخش خاطرات و مقالات تقسیم شده است.
فانتزی گونهای ادبی است که دوسه سده اخیر پا به عرصه وجود گذاشته است. این گونه ادبی بهویژه در نیمه دوم سده بیستم گسترش زیادی یافته و به کشورهای پیرامونی چون ایران نیز سرایت کرده است. در این کتاب گرچه مختص ادبیات کودکان تهیه شده است؛ اما کسانی که میخواهند فانتزی را در ادبیات بزرگسالان بشناسند، نیز میتوانند از این کتاب استفاده کنند. در بخش اول کتاب به نظریهها و پژوهش روی موضوع فانتزی پرداخته شده و در بخش دوم داستانهایی فانتزی نقد و تحلیل شدهاند.