کمالالدین ابوالعطا محمود بن علی بن محمود مشهور به خواجوی مرشد کرمانی و متخلص به «خواجو» شاعری غزلسرا و داستانپرداز است. «روضة الانوار» مثنوی کوتاهی است در حدود دوهزار بیت که در بحر سریع یعنی همان وزن «مخزن الاسرار» سروده شده است. خواجو این منظومه را در برابر «مخزن الاسرار» ساخته و در کلام بعضی از تعابیر نوشده نظامی را نیز با خود دارد و در بسیاری از موراد، راه فهم زبان حافظ را هموار میکند. «روضة الانوار» منظومهای است عرفانی و اخلاقی و اجتماعی در بیست مقاله که هر یک از آنها در موضوع خاصی است و با حکایتی تبیین و تأیید میگردد.
در جلد دوم از مجموعه "نخلبند شعرا "که شامل مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت خواجوی کرمانی است 42مقاله جمع آمده که مشخصات پارهای از آنها بدین قرار است" :نقد و تحلیلی بر همای و همایون خواجو/ سید محمود طباطبایی"، "پیریز غزل قرن هشتم/ محمود عبادیان"، "اسطوره به روایت خواجوی کرمانی/ کتایون مزداپور"، "تقابل زبان شناختی عناصر صوری و محتوای در سبک خواجو/ مهرانگیز نوبهار"، "مروری بر غزلهای حضریات صنایع الکمال/ عبدالوهاب نورانی وصال"، "مسافرتهای خواجو/ سعید نیاز کرمانی "و "خواجوی کرمانی و چین/ هوی جانگ ."
"نخلبند شعرا "شامل مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت خواجوی کرمانی است که از 23الی 26مهرماه 1370برگزار گردید .جلد نخست از این مجموعه متضمن 46مقاله از استادان دانشگاه و نویسندگان مختلف است که با عناوینی از این دست فراهم آمده است" .خواجوی کرمانی از نظر قصیدهسرایی/ عبدالعلی ادیب برومند"، "طرز سخن خواجو/ حسن انوری"، "خواجگان کرمان/ محمد ابراهیم باستانی پاریزی"، "نقدی بر مثنوی گل و نوروز کمالالدین خواجوی کرمانی/ بهروز ثروتیان"، "عرفان خواجو/ اسماعیل حاکمی"، "خواجو و حافظ/ بهاءالدین خرمشاهی"، "حافظ و طرز سخن خواجو/ علیرضا ذکاوتی قراگزلو"، "کتابشناسی خواجوی کرمانی/ ابوالقاسم رادفر"، "همراه خواجو بر مزار برهانالدین کوهنبانی/ محمود روحالامینی"، "تحقیق در قصاید خواجو/ سید ضیاءالدین سجادی "، "سام نمونهای از یلان سترگ/ بهمن سرکاراتی ."
خواجوی کرمانی شاعری زبانآور و گاه بوده و به تقلید از نظامی (پس از امیرخسرو دهلوی) خمسهای به وزن و بحرهای متفاوت پدید آورده و هر یک را نامی نهاده که به ترتیب سرایش عبارتند از: همای و همایون، گل و نوروز، روضة الانوار، کمالنامه، گهرنامه. خواجو قصایدی رسا و غزلیاتش دلکش نیز دارد که دفتر غزلیات و قصاید وی مجموعهای در حدود 25000 بیت و در زمان خود شاعر به دستور تاجالدین عراقی فراهم آمده به نام «صنایع الکمال» نامگذاری شده است. این کتاب کوچک که به بهانه شرکت در بزرگداشت این شاعر ارجمند فراهم آمده است، شامل یکصد غزل از این شاعر بزرگ است و یک ساقینامه که ضمن داستان «همای و همایون» آمده است که نمونهای از مثنویسرایی شاعر نیز میباشد.
خواجوی کرمانی در تکامل غزل فارسی سهمی بزرگ دارد. خواجو از یکسو توانسته میراث ادبی گذشتگان را بهخوبی دریابد و از آن بهشدت اثر پذیرد و از دیگرسو بتواند در آیندگان شاید با شدتی بیشتر اثر بگذارد. تأثیر منوچهری دامغانی، فرخی سیستانی، سنائی، انوری، خاقانی، کمالالدین اسماعیل و برخی دیگر از پیشینیان را در قصاید او میتوان دید. در غزل بیشتر از همه از سعدی اثر پذیرفته است؛ برخی از غزلهای او را استقبال کرده و تعدادی از مصاریع او را در میان شعر خود آورده و بسیاری از مضامین شعر او را با بیان دیگر یا عیناً تکرار کرده است. وی از شاعران عهد مغول و معاصر سعدی شیرازی بوده است و آثاری در مدح سلاطین منطقه فارس در کارنامه خود دارد. از خواجوی کرمانی آثار زیادی برجای مانده است که مضامین و محتوای آنها عموما متفاوت میباشند. بیشتر این آثار منظوم هستند. دیوان او شامل قصاید، غزلیات، قطعات، ترجیعات و رباعیات است که به دو بخش صنایع الکمال و بدایع الجمال تقسیم میشود.