ابلیس در ادیان و مذاهب مختلف، چهره‌ای استثنایی دارد و چنان در پرده ابهام و اوهام فرو رفته است که هنوز،کشف ماهیت وجودی وی، جزو مشکلات اهل تحقیق ـ به ویژه اصحاب دین و عرفان و فلسفه ـ می‌باشد. درباره این شخصیت جنجالی و اسرارآمیز، در طول تاریخ، مطلب و نظرات‌ گوناگونی بیان شده و مخالفان و موافقان بسیاری در خصوص سرکشی‌ها و گستاخی‌های وی سخن گفته‌اند. گروهی از فضلا و دین مداران، او را به‌ جهت عدم متابعت از فرمان الهی محکوم و سرزش کرده‌اند و پاره‌ای از عرفا و متفکران به توجیه نافرمانی وی پرداخته‌اند. در این مقاله، شخصیت‌ ابلیس در چند کتاب معتبر که از آثار جاویدان ادبیات ایران و انگلیس و ایتالیا است، مورد بررسی قرار گرفته تا از دیدگاه‌های مؤلفان و پدیدآورندگان آن آثار، درباره این موجود مرموز و هزارچهره آگاهی‌ حاصل شود.

منابع مشابه بیشتر ...

63469e67bc663.jpg

ابلیس در مثنوی

فاطمه قربان

یکی از موضوعات مهم و جالب توجه در فرهنگ اسلامی موضوع ابلیس و داستان طاعات و عبادات او و نافرمانی او و سجده نکردنش به آدم و رانده شدن او از درگاه خداوندی و بالاخره دشمنی او با فرزندان آدم تا روز قیامت است. داستان ابلیس قبل از خلقت آدم و بعد از آن و همچنین مکر و فریب او در میان فرزندان آدم در فرهنگ اسلامی اساسا از قرآن نشات گرفته است. نویسندگان بزرگ صوفی مسلک، به خصوص ایرانیان از داستانهای ابلیس برای بیان مسایل اخلاقی، سیر و سلوک و عبرت گیری از سرگذشت ابلیس... استفاده های فراوان کرده اند، بطوری که این داستانها از حلاج شروع شده و در سخنان صوفیه و عرفا گسترش یافته و نویسندگان و شعرای قرن های ششم و هفتم از قبیل سنایی و عطار و مولوی بیشترین استفاده را از آنها کرده اند. دربین عرفا مولانا جلال الدین محمد بلخی گاه ابلیس را سرزنش کرده و گاه به توجیه سرکشی او پرداخته است و مفاهیم و معانی عالی عرفانی، اخلاقی را در قالب اشعار دلنشین بیان کرده و در اختیار افرادی که علاقمند شناخت صراط سعادت و شقاوت بشر می باشند قرار داده است.....

603664bf1942d.jpg

دیوان اشعار محمدتقی بهار، ملک الشعرا، جلد اول، قصاید، مسمطات، ترکیب بندها، ترجیع بندها

محمدتقی بهار

اشعار ملک الشعرای بهار حاوی کلیه قصاید و ترکیب بندها و مسمطات و دوبیتی ها می‌باشد و غرض از دوبیتی ها قصایدی است که به سبک نوین سروده شده و هر دو بیت آن دارای یک قیافه است با قوافی دوبیتی های دیگر فرق دارد. همچنین در این دفتر به زندگی ادبی و سیاسی بهار هم پرداخته شده است . کتاب دیوان اشعار بهار در دو جلد آماده شده است که این کتاب بخش اول آن می‌باشد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

6278ff82c969b.jpg

تاریخ ادبیات عرب - جلد اول (الوسیط..)

"الوسیط فی الادب العربی و تاریخه" کتابی است با ارزش در زمینه تاریخ ادبیات زبان عربی، از دوره قبل از اسلام تا عصر حاضر و نهضت جدید فرهنگی. این کتاب به همکاری دو محقق معروف و ادب دوست مصر، شیخ احمد اسکندری و شیخ مصطفی عنانی به رشته تحریر آراسته شده است و به لحاظ شیوایی سبک و فصاحت عبارات و طرح مسائل مهم ادبیات عرب، با رعایت اختصار، از همان آغاز انتشار مورد استقبال دانش پژوهان و دانشجویان کشورهای اسلامی، بویژه دانشگاههای ایران، در رشته ادبیات فارسی و عربی قرار گرفت، بطوری که متن عربی کتاب ظرف چند سال از آغاز چاپ آن تاکنون بارها با تعداد زیاد، چاپ و انتشار یافته است. هدف از تعیین این درس برای دانشجویان رشته ادبیات فارسی این بود که اولا دانشجویان با یک متن عربی فصیح در زمینه تاریخ ادبیات عرب بطور اجمال آشنا شوند، ثانیا به تحولات نظم و نثر عربی و سبکهای مختلف آن در دوره های گوناگون و مقداری به زندگی نویسندگان و علما و شعرای مشهور آگاهی یابند.

تاریخ ادبیات/تاریخ ادبیات زبان‌های دیگر
کتاب
6085322452f5e.png

دلائل الاعجاز فی القرآن

این کتاب ترجمه متن عربی کتابی است کم‌نظیر و بسیار بلیغ و پرارزش در مسائل علم معانی و دلائل بلاغت و اعجاز قرآن از عالمی متبحر و ادیبی نکته‌سنج عبدالقاهر جرجانی از عالمان و ادیبان قرن پنجم هجری. شیخ در این کتاب قدرت بلاغتش را با مهارتی تمام به تصویر کشیده و اندیشه والایش را در باب دقایق قرآن با ذوقی سرشار و هنری وصف‌ناپذیر به رشته تحریر درآورده است. او در هر مسئله از مسائل علم معانی و بیان با گامی استوار و شیوه ای دلنشین وارد مطلب شده و با بررسی دقیق و نظری وسیع همه زوایای آن را مور بحث قرار داده و سرانجام با به دست دادن قاعده‌ای منطقی و علمی و موفق و سرفراز از مضایق بحث بیرون آمده است.

فنون ادبی/بلاغت (بیان، بدیع، معانی)
کتاب