حكيم ناصر خسرو قبادياني از حكما و شعراي بزرگ قرن پنجم ايران است كه تحول روحي عجيبي در سن 40 سالگي در وي ايجاد شد به گونهاي كه تمام دنيا و مظاهرش را رها كرده، به سفري طولاني پرداخت و در اين سفر پر ماجرا ضمن ملاقات با فاطميون مصر به عقايد اسماعيليان (= فاطميه) گرايش پيدا كرد و ضمن پيشرفت فراوان در اين مذهب به عنوان حجت خراسان برگزيده شد و به تبليغ عقايد خود پرداخت. اسماعيليه كه در اصل، پس از امام ششم شيعيان نشو و نما كردند داراي عقايد خاصي هستند براي دعوت خود داراي هفت مرتبه؛ مستجيب، ماذون، داعي، حجت، امام، اساس و ناطق بوده، خداي تعالي را بالاتر از حد صفات دانند و مبدا اعلي را بعد از خدا عقل كل و پس از آن در درجه ثاني نفس كل به حساب ميآورند.
این کتاب دربرگیرنده اشعاری در مرثیه و منقبت حضرت زهرا (س) میباشد. اشعار در موضوعهای: درددلی با بقیع، دلتنگیهای زهرای بتول (س) در ماتم رسول (ص)، آشوب سقیفه، اذان بلال، باغ در آتش، زهرا (س) در بستر شهادت، تشییع، غربت علی (ع)، مدینه شاهد همیشه تاریخ، توسل و رباعیها تقسیمبندی شدهاند.
در تاریخ ادبیات فارسی و میان شاعران و نویسندگان جهان، ناصرخسرو جایگاه ویژهای دارد؛ او یک سیاحتگر یا شاعری عادی نبود. پایگاه عقیدتی استواری داشت. نوشتههایش چه نظم و چه نثر وقف اندیشه دینی و دعوم مردم به پذیرش آن بود. سفرنامه او ظاهرا برای عامه مردم نوشته شده و درباره مسائل مذهبی ساکت است؛ ولی از دو عبارت آن کتاب روشن است که هیچگونه شک و شبههای در صحت نسب فاطمیون نداشته و درباره حسن اداره امور و ثروت و قناعت و امنیت و آسایش رعایای ایشان با شور و حرارت سخن گفته است. نویسنده در کتاب حاضر ضمن اشارهای به زندگی و آثار ناصرخسرو، سفرنامه او را تحلیل کرده و در پایان متن مصحح آن نیز آورده شده است.
تجلي به معني آشكار و هويدا شدن است كه در اصطلاح عرفاني، هويدا شدن انوار غيب بر دلهاست و به انواع مختلف از جمله تجلي فعلي، صفاتي و ذاتي تقسيم شده است. گروهي نيز به تجلي روحاني و رباني اشاره دارند و شهود تجلي افعالي را محاضره و شهود تجلي صفات را مكاشفه و شهود تجلي ذات را مشاهده گويند و معتقدند كه اگر سالك به اندازه مويي به تعلقات وابسته باشد، هرگز شايستگي تجلي نيابد و اين سه تجلي هر كدام مقدمه ديگري است كه در تفصيل مبحث تجلي به انواعي ديگر از جمله تجلي ظهوري، غيبي، آثاري و ... برمي خوريم و ارتباطش را با فيض اقدس و مقدس نيز در مييابيم.
قرآن مجید که از ابعاد مختلف دارای اعجاز است جنبه بلاغی و ادبی آن بسیار مورد توجه ادبا واقع شده است، آنگونه که سبک، شیوه بیان، عذوبت، لطف ایجاز ، سلامت الفاظ و ... آن عقول ادیبان را به حیرت واداشته است. این کتاب علاوه بر مباحث فکر و اندیشه، هدایتگری، وایصال الی المطلوب، بدون شک در فصاحت و بلاغت نیز پیشگام است. در این مقال بر آنیم تا یکی از مباحث مهم بلاغی ـ زبانی یعنی تأکید را در این کتاب شریف مورد مداقه قرار دهیم. با عنایت به این که تأکید، اغراض مختلفی دارد از جمله برطرفشدن تردید مخاطب و نهایتاً تأثیر بیشتر کلام در کتب بلاغی و ادبی، بسیار مورد توجه است و با تحقیق و بررسی آیات قرآن شریف میتوان موارد مختلف تأکید از جمله استفاده از ادات تأکید از جمله لام ابتدا، نون تأکید، تقدیم فاعل معنوی، تکرار، قسم و ... را در آیات نورانی این کتاب مقدس مشاهده نمود.