کتابخانه مجازی ادبیات

چیز عجیبی دلم می‌خواهد. دلم می‌خواهد همه زندگی را نفس به نفس حسن کنم. همه درختان و حشره‌هاشان را، و همه گربه‌ها و میمون‌ها را. و همه کوه‌های پر از ببر را دلم می‌خواهد. دلم می‌خواهد صدای راه رفتن مورچه را بشنوم و چشم نهنگ را در عمق اقیانوس بفهمم. دلم می‌خواهد در انتهای شاخه کنار کهنه با سار درد دل کنم. دلم می‌خواهد توی آفتاب تابستان روستا، همراه هر خروسی اذان بگویم، و با فیل پیش از پهن شدن آفتاب به گردش بروم. بچه موش پیر انبار خانه‌مان را از شیر بگیرم و فرار را یادش بدهم. دلم می‌خواهد در دشتی زندگی کنم که هر روز صد تا پیرمرد ببینم و عصایشان باشم، ده هزار تا دختر ببینم و لپ‌های سرخشان باشم و در همان لحظه صدهزار تا بچه قد و نیم قد دروم باشند. و من با صد هزار دست، دندان اولی را بکشم. دماغ دومی را پاک کنم و چهارمی را تو دهنی بزنم و با هفتمی از ستاره حرف بزنم و برای صدهزارمی لالایی بگویم. دلم می‌خواهد صبح زود بابابزرگ بودم، ظهر بابا بودم و شب بچه کوچولو بودم. دلم می‌خواهد همه خنده‌های دنیا را توی یک کیسه داشتم و خودم تقسیمش می‌کردم بین همه .... چیز عجیبی دلم می‌خواهد. دلم می‌خواهد توی این دنیا تا بدانم حرف حساب خودم چیست.

هر شاعری شیوه خاصی برای ارائه مضامین مورد نظر خویش دارد که در نزد اهل ادب بدان شناخته می‌شود. در این میان نظامی را در بیان مضامین و خلق تصاویر، شیوه‌هایی است که محققان اغلب بدان‌ها پرداخته‌اند لیکن یکی از شیوه‌ها و در واقع یکی از بهترین هنرهای شعری او از منظر دید موشکافانه‌ محققان ارجمند عرصه نظامی شناسی بدور مانده است و آن همانا تعلق خاطر نظامی به واژگان و مضامین خاصی است که گاه از فرط علاقه به آنها آنقدر آنها را تکرار می‌کند که خواننده می‌پندارد، شاعر جهت رعایت صنعت‌ التزام به این عمل دست یازیده است در حالی که ما در این مقاله تنها با تحلیل برخی از واژگان و مضامین پر بسامد در مخزن‌الاسرار، نمونه‌ای از شیوه کار خارق‌العاده نظامی را در آثارش به اهل ادب عرضه داشتیم و هدف از این مقاله شناساندن یکی از ویژگی‌های شعری منحصر بفرد نظامی در خلق مضامین است، یعنی؛ تکرار واژگانی مخصوص از روی عمد نه به خاطر رعایت صنعت التزام بلکه به خاطر بیان نکته‌ای ظریف و تأکید بر مطلبی مهم و جایگیر کردن آن در ذهن خواننده از طریق تکرار واژگان و مضامین خاص.