کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب حاضر نظریات تمام مکاتب مختلف جهان و فلاسفه ای را که در زمینه ارائه مدل انسان کامل سخن گفته اند، بررسی نموده و بالاخره در درس هشتم انسان وارونه (ویژگیهای انسان غربی) ضمیمه (انسان کامل از دیدگاه زرتشت) را مورد بررسی قرار داده است

کتاب حاضر نظریات تمام مکاتب مختلف جهان و فلاسفه ای را که در زمینه ارائه مدل انسان کامل سخن گفته اند، بررسی نموده و بالاخره در درس ششم انسان کامل از دیدگاه: نیچه - مارکس - اریک فروم (اومانیسم و ماتریالیسم جدید) ارائه گردیده است.

هدف مقاله حاضر تبيين يکي از مفاهيم تمثيل «آينه» در غزليات بيدل و تحليل پيوند آن با تمثيل‌هاي به کار رفته در افکار و آرا ابن عربي است. مساله اصلي اين مقاله بررسي جايگاه آينه در غزليات بيدل به مثابه منعکس‌کننده بالاترين نقطه انديشه عرفاني ابن عربي، يعني وحدت وجود است. روشن نمودن اين مساله که بيدل در اين چشم‌انداز تا چه حد، تحت تاثير آرا و افکار ابن عربي بوده، ضرورت اين بررسي را فراهم نموده است. اين مقاله به روش کتابخانه‌اي و تحليل محتوا انجام گرفته است؛ ابن عربي نقش آدمي به عنوان مرتبه جامع را با يکي از تمثيل‌ها، يعني آينه، تبيين مي‌کند و با به کارگيري اين تصوير در پي توضيح سر «انعکاس حقيقت در آينه خيال» برمي‌آيد. بايد توجه داشت که در اين تمثيل دو عامل حضور دارد، يکي آينه و ديگري ناظر يا شاهدي که صورت خود را چون شي اي در آينه مي‌بيند. در اين فرايند انعکاسي، انسان هم حلقه اتصالي و هم عامل شناسايي است، پس هم نماينده آينه و هم عامل شي مشهود است. آينه، نماد انعکاس‌پذيري ماهيت هستي و شي مشهود است و شاهد هم خود الله است. از اين‌رو، ابن عربي انسان را «عين اصل انعکاس» توصيف مي‌کند. بيدل شاعر فارسي زبان و عارف دلباخته انديشه عرفاني به خصوص عرفان وحدت وجودي مکتب ابن عربي است و از پيروان و سخنگويان برجسته انديشه ابن عربي به شمار مي‌رود و يکي از تمثيل‌هاي مورد علاقه او نيز آينه است. نتيجه بررسي موتيو آينه در غزليات بيدل، افکار عرفاني او را در مورد خدا، انسان و جهان روشن مي‌سازد، همچنين جايگاه والاي او را در ميان شاعران سبک هندي و چگونگي پيوند انديشه‌هايش با امکانات زبان و تجربه شاعرانه را مشخص مي‌کند.

داستان‌پردازی و آوردن حکایات، تمثیلات و به طور کلّی طرح «قصّه در قصّه» از ویژگی‌های ساختار روایی مثنوی است. از میان داستان‌های مثنوی، داستان نمادین دقوقی، چیره دستی مولانا را در داستان‌پردازی نمایان می‌سازد. این داستان، قصّه‌ای است حادثه پردازانه که در آن شخصیّت اصلی با وقایع شگفت آوری که سال‌ها در آرزوی تحقّق آنها بوده، به تصویر کشیده شده است. هدف مقاله حاضر بررسی داستان دقوقی برحسب مؤلّفه‌های روایت‌شناختی با تکیه بر عنصر بُن‌مایه ثابت است، مسأله اصلی آن تبیین بُن‌مایه‌های ثابت این داستان برحسب مؤلّفه‌های روایت‌شناختی است که به روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. پراپ عنصر ثابت و عنصر متغیّر را واحدهای کمینه گزاره روایی معرّفی می‌کند. بُن‌مایه‌هایی که موقعیّت را تغییر می‌دهند، «بُن‌مایه‌های پویا» و بُن‌مایه‌هایی که تغییری در آن پدید نمی‌آورند، «بُن‌مایه‌های ایستا» خوانده می‌شوند. نتیجه این بررسی نشان می‌دهد که «جستجو» و «دعا» عنصر ثابت بُن‌مایه اصلی و موتیف‌های تکرار شونده این داستان هستند که تصاویر خیالی و داستان‌پردازی در لایه‌هایی از آن و جنبه‌های فیزیکی در سطوح دیگر این روایت آشکار می‌شود.