یدالله بهزاد شاعر توانای کرمانشاهی پنجم فروردین 1386 زندگی را بدرود گفت، مرگ چنین خواجه نه کاری است خرد، او با آنکه بیادعا و گوشهگیر، اما از پهلوانان عرصه سخن بود. شعر او را از دو جنبه میتوان مورد مداقه و توجه قرار داد: یکی به اعتبار معنا و ژرف ساخت، و دیگر به لحاظ لفظ و روساخت. باید بگویم که بهزاد شاعری معناگراست و شعر او در ژرف ساخت شعری متعهد است و البته این تعهد چند جنبه و سمت و سو دارد: 1. نخست و مهمترین آن تعهد سیاسی است. 2. دو دیگر سمت و سوی انسانی و اجتماعی و عاطفی است. 3. سه دیگر وطندوستی عمیق و تنفر از دشمنان ایران که به دو صورت متجلی است: یکی در شعرهای وطنی و طرفداری از خودی و شهدا و دیگری تبری از دشمن.
پیدایش، رشد، اعتلا و زوال جنبش های سیاسی و اجتماعی معاصر ایران در کنار تحولات و رخدادهای متعدد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، جابجایی قدرت ها و نخبگان حکومتی و تغییرات گسترده در عرصه اجتماعی و سیاسی تاریخ معاصر ایران، به دلیل اهمیت و تأثیرات شگرف و متنوع آن، سبب گشته است تا از سوی پژوهشگران، مورخان و تحلیل گران حوادث اجتماعی و نخبگان سیاسی مورد تجزیه و تحلیل و نقادی و تقریر و تبیین قرار گیرد. تنوع و کثرت نگاه ها و اختلافات در نگاشته های تاریخی این دوره باعث پیچیدگی و سختی فهم و درک درست محققان و اندیشه گران این عرصه در تشخیص سره از ناسره و کشف درست حقایق تاریخی گردیده است. تاريخ نگاري و نوع نگاه مورخان به پديده هاي تاريخي از منظر ملي گرايي و شرح و بسط اين رويدادها و حوادث گذشته و حال بر آن اساس، مقوله اي است که در کنار ساير رويکردهاي اين جريان از جمله نمودهاي ادبي، جلوه ويژه و متفاوتي از نوع رسمي و مرسوم خود در جامعه ايراني داشته است. بررسي تاثيرات اين جريان فکري و فرهنگي در حوزه فرهنگ، خاصه تاثيراتي که تاريخ نگاري و تاريخ نگاران از آن گرفتند و تبعات و پيامدهاي آن در ساير بخش هاي اين حوزه، در تاريخ معاصر ايران، موضوع دامنه دار و چالش برانگيزي بوده که کم تر به حد کفايت مورد پژوهش و توجه محققان واقع شده است. پژوهش حاضر به بررسي ويژگي هاي اين جريان در تاريخ نگاري معاصر ايران مي پردازد و تاثيرات و تاثرات حاصل از رويکرد متفاوت اين تاريخ نگاري و مورخان و مولفان آن را از حيث شيوه هاي متفاوت نگرشي و نگارشي پي مي گيرد.
برای من شاهنامه به رودی عظیم مانند است که در عین زیبایی و قدرت، آراسته و کامل است و در مسیر طولانی خود تا دریا در هر جایی و در هر چشمی و برای هر گوشی جلوه و جمال و زمزمه ای خاص دارد و برای اندیشمندان، ساختار پیروزی و شکست، امید و نومیدی، زادنها و مردنها، در آن بسیار پرمعنا و تفکرانگیز است، این کتاب شناسنامۀ زندگی پرتلاطم و سرشار از گیر و دار ملت سلحشور ایران است که هرگز نام را به ننگ نفروخته است و پیوسته جان را به پای نام نیک خویش باخته است و فردوسی، استاد بزرگ ادب پارسی و پیر پارسای این سرزمین ایزدی، با بیان جادویی و افسون ساز خود، این روحیات و توانمندی های ملی مردم ما را چنان زنده و پویا و گویا به تماشا گذاشته است که انسان خود را شاهد زندۀ همۀ وقایع می یابد و ... در این فرهنگ تمامی واژهها و نام های شاهنامه بر پایه سرشت و نهاد زبان فارسی به ترتیب الفبا گردآمده است. برای هر اسم معنی و کارکرد آن در شاهنامه به همراه ابیات مرتبط آن تشریح گردیده است. پولاد = از سرداران ایران در روزگار کیقباد پیروز = از فرزندان کاوه ی آهنگر تاجبخش = رستم تاجور = ایرج تهمورس = پسر هوشنگ ، سومین پادشاه نخستین سلسله ی جهان تهمینه = دختر شاه سمنگان و مادر سهراب پسر رستم جاماسپ = وزیر و حکیم و رایزن گشتاسپ و داماد زرتشت جانفروز = از سرداران بهرام چوبینه در جنگ او با خسرو پرویز جریره = همسر سیاوش و مادر فرود و...
علی موسوی گرمارودی (1320- شمسی) در عرصه شعر و ادبیات کشور حضور موثری داشته است. راه اندازی و مدیریت نشریه گلچرخ نمونه ای از تلاشهای اوست. کتاب پیش رو مجموعه مقالات، سفرنامه ها و نقد و بررسی های موسوی گرمارودی طی سالهای 1348 تا 1374 می باشد. این کتاب در 9 بخش تدوین شده است و بخش های آن عبارت است از: درباره شعر(گفت و گو در مورد شعر، درباره حافظ، آوای شرقی محمد زهری، شعر فروغ و ...)، سفرنامه ها (سفر طبس و سفر تاجکستان)، درباره دیگران ( ادیب نیشابوری دوم، با شهید آیت الله صدوقی و ...)، گوناگون ( این قند پارسی، مشق آزادی، کمره، نوروز در زندان و ...)، مقدمه ها و پی نگاشت (نگاهی به قصه در قرآن، در کرانه با دریا، نگاهی به سوگسرود در در شعر فارسی، گلگشتی در خلنگزار خیال و ...)، سرمقاله های گلچرخ (چند کلمه آغازین، گلی رو به ولایت، هجوم فرهنگی و وظیفه ما)، نقد، بررسی و معرفی کتاب (مروری بر کتاب بزم آورد، شاهنامه چاپ مسکو، رازهای دره تنگ، گفتارهایی درباره تربیت فرزندان، معرفی کوتاه کتاب ها و ...)، چند نامه (نامه به استاد، نامه به سردبیر مجله گیله وا، نامه به یک دوست) و زندگینامه خودنوشت. کتاب حاضر در سال 1377 توسط انتشارات سروش روانه بازار گردید.
این کتاب دربرگیرنده سخنرانیها و مقالات نخستین انجمنواره بررسی ایرانشناسی است. برخی از نوشتارهای این کتاب عبارتند از: نگاهی به ایرانشناسی و شیعهشناسی هانری کربن/ سیدجلالالدین آشتیانی، اهمیت و نقش زبان عربی در ایرانشناسی/ فیروز حریرچی، شرقشناسی و سیاست/ فرهنگ رجایی، ایرانشناسی در روسیه و اتحاد شوروی/ عنایتالله رضا، ایرانشناسی و متون عرفانی فارسی/ سیدضیاءالدین طباطبایی، ایرانشناسی و اهمیت تاریخی خوزستان/ محمدحسن کاووسی و .... .