در نیمه دوم قرن سوم هجری در شهر نیشابور فرقه‌ای از فرق صوفیه که ملامیه یا ملامتیه نامیده می‌شدند، ظهور کرد. قرن سوم در تاریخ تصوف اسلامی، عصر ورع و تقوا و پارسایی حقیقی به شمار است و از امتیازات و مشخصات آن روزگار رواج زهد و تقوا و پارسایی واقعی است. در این اثر موارد و تشابه و وجوه اختلاف بین تعالیم و معانی اساسی «تصوف»، «فتوت» و «ملامتیه» بیان شده است. نویسنده در این كتاب ارتباط و پیوستگی فتوت و تصوف را تا ظهور ملامیته یعنی اوایل قرن سوم هجری بررسی می‌كند.

منابع مشابه بیشتر ...

658302ec9c7e3.jpg

تذکره الولیاء

فرید الدین عطار نیشابوری

تذکرةالاولیاء کتابی عرفانی است به نثر ساده و در قسمت‌هایی مسجع، که در شرح احوال بزرگان اولیاء و مشایخ صوفیه توسط فریدالدین عطار نیشابوری به فارسی نوشته شده‌است. تذکرةالاولیاء کتابی درباره زندگی، حالات، اندیشه‌ها و سخنان عارفان و مشایخِ تصوف است، و به ذکر مکارم اخلاق، مواعظ و سخنان حکمت‌آمیز صوفیان بزرگ می پردازد.این کتاب مشتمل است بر مقدمه و ۷۲ باب که هر باب به زندگی یک صوفی پرداخته است و در ابتدای هر باب سخنانی مسجع در تمجید و ثنای صوفی بیان شده و سپس سخنان و داستان ها درباره صوفی آورده شده است.نخستین باب به حالات و سخنان جعفر صادق اختصاص یافته‌است، و باب هفتاد و دوم به حسین بن منصور حلاج .

64dcbc8919369.jpg

شرح اصطلاحات تصوف - جلد 9 و 10

سیدصادق گوهرین

شرح اصطلاحات تصوف، اثر سید صادق گوهرین، در 8 جلد و به زبان فارسی است.نویسنده، مقدمه بسیار مفصلی بر جلد اول کتاب نوشته که در آن درباره تاریخ تصوف و ارتباط آن با اسلام و به‌خصوص شیعه و همچنین فرقه‌های متصوفه و... توضیح می‌دهد. وی انگیزه اولیه نگارش این اثر را تشویق استادش بدیع‌الزمان فروزانفر و دیدن خوابی می‌داند که در آن پیامبر خدا به وی توصیه به این امر کرده است. او درباره طرز تدوین و تنظیم کتاب می‌نویسد: در جمع‌آوری اصطلاحات صوفیان، از قدیم‌ترین آثار موجود این طایفه تا قرن هفتم هجری که زمان زندگانی مولانا و آثار گران‌بهای او از جمله مثنوی معنوی اوست، بسنده کردم و در این جمع‌آوری سعی کردم که پیوسته از پرارزش‌ترین متونی که مورد قبول مشایخ این مسلک است استفاده شود. در شرح اصطلاحات، از کتاب‌های پس از قرن هفتم و همچنین از تفاسیر قرآنی صوفیان و کتب تاریخی و تذکره‌های آنان نیز استفاده شده است. نویسنده ذیل هر اصطلاحی عین عبارتی را که پیشوایان صوفیه در آثارشان آورده‌اند، بدون کم‌وکاست نقل می‌کند. سپس برای درک بیشتر مفاهیم بسیاری از اصطلاحات، ذیل عنوان اقوال مشایخ، گفتار پیشوایان معروف این طایفه را می‌آورد. پس از آن، در حاصل کلام، به شرح و توضیح آنچه در نقل عبارات و کتاب‌ها و اقوال مشایخ آورده شده، می‌پردازد. او سرانجام ذیل عنوان «اما در مثنوی» می‌کوشد با نقل اشعار مثنوی آنچه را که مولانا در بیان هر اصطلاحی آورده است، نقل کند و شروحی بر آن بنویسد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5af95a91d1226.png

فصوص الحکم

کتاب الفصوص اعظم مؤلفات ابن عربی کلها قدرا و اعمقها نمورا و ابعدها اثرا فی تشکیل العقیدة الصوفیة فی عصره و فی الاجبال التی تلته. فقد قرر مذهب وحدة الوجود فی صورته النهائیة و وضع له مصطلحا صوفیا کاملا استمده من کل مصدر و سعه ان یستمد منه.

نثر/متون کهن/عرفانی
کتاب