آخرین اثر تحقیقی مرحوم استاد بدیعالزمان فروزانفر، مصباح الارواح شمسالدین محمد بن ایلطغان بردسیری کرمانی است؛ اما جامی در نفحات الانس و به پیروی او امین احمد رازی در هفت اقلیم و هدایت در مجمعالفصحا و ریاضالعارفین، مصباح الارواح را اشتباهاً از او حدالدین کرمانی دانستهاند. در روضات الجنان حافظ حسین کرمانی و سرلوح بعضی نسخ خطی هم به اوحدالدین کرمانی نسبت داده شده. نام شمسالدین محمد بردسیری کرمانی در تذکره لباب الالباب عوفی آمده و پیش از تاریخ تألیف این کتاب یعنی سال 618 هـ. ق در گذشته است.
رساله «یک کلمه» مهمترین اثر میرزا یوسفخان تبریزی معروف به مستشارالدوله، رجل سیاسی و روشنفکر عهد ناصرالدین شاه قاجار، به احتمال زیاد نخستین اثر برجایمانده از جنبش روشنفکری دینی به زبان فارسی است. مستشارالدوله در این رساله میکوشد تا نشان دهد اصول تجدد و تجددخواهی در زمینۀ نهاد سیاست و قانونگذاری نهتنها با تعالیم و احکام دین اسلام ناسازگاری ندارند، بلکه بهآسانی از این تعالیم و احکام استنباط و استخراج و استنتاج میتواند شد. در پایان کتاب نوشتارهایی متفرقه از مستشارالدوله آورده شده است.
این کتاب تذکرهای است تاریخی و جغرافیایی که به تشریح اقالیم سبعه پرداخته و نویسنده در ضمن توصیف برخی از شهرها و آبادیها، بهاجمال و گاه بهتفصیل از بزرگان و مشاهیر آنها سخن گفته است. نویسنده این کتاب را به زبان فارسی و در سال 1018 قمری در طول شش سال نگاشته است. نویسنده هر اقلیم را منسوب به یکی از ستارگان دانسته و هر یک را تشریح کرده است. مؤلف که از ادبای نامدار نیمه دوم قرن دهم است، با شرح هر اقلیم از اقالیم سبعه، نخست طول و عرض و مساحت تقریبی آن اقلیم را بیان کرده، سپس به موقعیت جغرافیایی و مسائل تاریخی آن اشاره نموده و در پی آن، شهرهای عمده و گاه شهرهای کوچک آن اقلیم را نام برده است. کتاب مملو از اشعار، اخبار و حکایات است. این کتاب به تصحیح جواد فاضل است.
افضلالدین خاقانی شروانی از شاعران بنام قرن ششم هجری است که در سال 520 هجری در شروان متولد شده و بارها در اشعارش به موطن خود اشاره کرده است. او در جوانی شاعر دربار شروانشاه شد و منوچهر شروانشاه و پس از آن مخصوصاً فرزندش ابوالمظفر اخستان بن منوچهر را مدح گفت و از او صله فراوان یافت. خاقانی غیر از شروانشاهان، چند تن دیگر از پادشاهان و امرا را نیز مدح گفته است. آثار معروف او افزون بر «تحفة العراقین»، دیوان قصاید و غزلیات و قطعات اوست که در حدود هفده هزار بیت دارد و جز این منشآت او نیز باقی است. یک مثنوی «ختم الغرائب» هم به او نسبت داده شده است. این کتاب دربرگیرنده برخی از اشعار و غزلیات اوست.
این کتاب منتخبی از آثار معروفترین شاعران و نویسندگان زبان فارسی تا آخر قرن پنجم هجری است که مطابق برنامه برای آن دوره تحصیلات متوسطه برای سالهای چهارم طبیعی، ریاضی، بازرگانی و خانهداری تنظیم و تدوین شده است. قطعات این کتاب از دواوین و کتب زیر استفاده شده است: دیوان رودکی، تاریخ بلعمی، تاریخ سیستان، دیوان عنصری، دیوان فرخی، تاریخ بیهقی، شاهنامه فردوسی، تاریخ گردریزی، دیوان منوچهری، قابوسنامه، سیاستنامه، دیوان ناصرخسرو و سفرنامه ناصرخسرو.