کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب شامل هجده مقاله است که در یک دوره زمانی 36 ساله در نشریه‌های گوناگون فارسی نوشته و منتشر شده‌اند. مقالات بنا بر موضوعی که دارند، در پنج بخش حوزه اساطیر ایران، حوزه دین و مذهب، عرصه عقیده و عمل زنان، اقوام در عرصه تاریخ و فرهنگ و حوزه‌های دانش و فرهنگ و ادبیات تنظیم و تدوین شده‌‌اند. در بخش‌های پنجگانه کتاب، نُه کتاب و یک مقاله بلند به زبان اصلی، ترجمه فارسی چهار کتاب از متن‌های انگلیسی و عربی و چهار کتاب به زبان فارسی از نویسندگان ایرانی بررسی و معرفی و نقد و تحلیل شده‌اند.

رابطه یک شاگرد با استاد یا مرید یا شیخ در تصوف، همواره رابطه‌ای خصوصی و سری بوده است. صرف‌نظر از احساسات و عواطف غیرقابل وصفی که در در هر یک از ایشان نسبت به دیگری وجود دارد، نکته‌هایی نیز هست که طرفین خود را ملزم به کتمان آنها می‌دانند. یکی از مهم‌ترین اسنادی که در این‌باره از دست حوادث بی‌امان تاریخ مصون مانده، نامه‌هایی است که میان خواجه احمد غزالی و مرید و شاگردش عین‌القضات همدانی ردوبدل شده است. این نامه‌ها به طور کلی نشان‌دهنده وظیفه مهمی است که یک استاد نسبت به شاگردش داشته و آن همانا حل مشکلات و مسائلی بوده که در طول سفر معنوی برای سالک پیش می‌آمده است.

یکی از ویژگی‌های عمده شاهنامه فردوسی این است که منبع سرشار واژگان زبان فارسی است؛ از این‌رو در تمام فرهنگ‌ها و واژه‌نامه‌های فارسی در معنای هر واژه به ابیات شاهنامه به عنوان معتبرترین شاهد استناد شده است. این واژه‌نامه شامل شرح لغات، اصطلاحات، نام‌ها و جای‌های شاهنامه است و مآخذ آن افزون بر واژه‌نامه‌ها و فرهنگ‌های اختصاصی منتشرشده قبل از این کتاب، عبارتند از: لغت فرس، برهان قاطع، لغتنامه دهخدا، قاموس المحیط، المنجد، فرهنگ لاروس و .... .

این کتاب، نخستین تفصیل تاریخی معتبر از جنگ صفین است که به دست مورخی صدیق و راستین و راستگوی در قرن دوم هجری به رشته تحریر درآمده و چاپ اول ترجمه فارسی آن، در سال 1367، برنده جایزه کتاب سال شده است. در این چاپ جدید، علاوه بر اصلاحات و افزوده‌ها نمایه کتاب به کلی تجدید شده است تا محققان را بهتر به کار آید. مؤلف در این کتاب به اخبار و حوادث جنگ صفین پرداخته و گزارش‌های بسیاری درباره این جنگ و حوادث پیش و پس از آن ارائه می‌دهد. اهمیت کتاب را از چند جهت می‌توان بررسی کرد. نخست، ارزش متنی کتاب به جهت قدمت تاریخی آن از یک سو و از طرفی دیگر، اشاره به اخبار و حوادث دوران خلافت امیرالمؤمنین(ع)، و نیز به عنوان منبعی مهم برای رویدادهایی که منجر به جنگ صفین شده است.