میرزا ابوالحسنخان شیرازی معروف به ایلچی مهمترین دیپلمات ایران در امور سیاست خارجی در عصر فتحعلیشاه و محمد شاه قاجار است. وی به هنگام امضای عهدنامه گلستان که پس از اولین دوره جنگهای ایران و روس و شکست خفتبار ایران پایان یافت از طرف فتحعلیشاه و نایب السلطنه عباس میرزا به همراه هیاتی با هدایا و تحف فراوان عازم دربار تزار الکساندر اول شد تا درباره مذاکرات صلح و امکان استرداد مناطق اشغالی توسط روسها مذاکره کند. این سفر سه سال به درازا انجامید و سرانجام بدون اخذ نتیجه مهمی برای ایران پایان یافت. شرح این مسافرت سهساله به انشای میرزا ابوالحسن خان و تحریر میرزا محمدهادی شیرازی در این سفرنامه روایت شده است. البته دو عیب مهم در این سفرنامه موجود است، یکی آنکه ناتمام مانده و به اختتام نرسیده است و دیگر آنکه شرح مذاکرات میرزا ابوالحسن خان با تزار روس و وزیر امور خارجه روسیه به طور کامل از سفرنامه حذف شده و احتمالا به دستور خود او انجام شده که علت آن نامعلوم است و فی الواقع مهمترین بخش کتاب از میان رفته است.
هاشم اعتماد سرابی نویسنده کتاب، در مورد موضوع کتاب می گوید: این نوشته ها یک قسمت از مقالاتی است که در این چند ساله در روزنامه خراسان چاپ شده است، چیزهایی که پیرامون مسائل مختلف نوشته ام. که البته مثل نماز آن مردک گلستان چیزی نبوده که به کار آید. از سستی و نقص اما چرا باز به شکل کتابی در می آید منکه هنوز از رنج شرم "اسائه ادب" فارغ نیامده ام، واقعه ایست مشکلم... احساسی است و امیدی گنگ و خام و اگر با این همه، کمک کوچکی به درک درست شده باشد خود را ماجور یافته ام.
موضوع کتاب حاضر در مورد زندگی نامه امیر عنصرالمعالی کیکاووس نویسنده کتاب قابوسنامه تالیف غلامحسین یوسفی که توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است.