کتابخانه مجازی ادبیات

از ایران باستان و روم قدیم و اروپای اعصار گذشته گرفته تا امروز در هر مقطع از مقاطع حیات آن ملت ها، قهرمانان بزرگی برخاسته و برق و آذرخش شمشیرشان معجزه ها در میادین کارزار و عرصه های آغشته به خون پیکار آفریده اند و به ملت های خود، سعادت، قدرت، عظمت و شوکت، ارزانی داشته اند. هرچند که در پایان کار شمشیرهایشان شکسته شده و خود در خون خویش غوطه ور گشته اند ولی نامشان در صفحات تاریخ و اذهان ملت های جهان، جاودانه باقی مانده است که از آنها افتخارات پدیدار گشته است. به هر حال هرگاه نیاز کشور و ملتی به ظهور قهرمان و بزرگمرد انقلابی وجود داشته آن قهرمانان و مرد بزرگ را خداوند با رسالتی خاص به آن کشور و ملت اعطا نموده تا به ملت و کشور خود خدمات درخشانی عرضه نماید. نگارنده این کتاب قصد دارد که ابرمردترین و قهرمان ترین آن مردان درخشان را با زندگی نامه اعجاب انگیزشان معرفی کند...

این کتاب مطالعه‌ای است در باب عوامل عمده اجتماعی و سیاسی و ایدئولوژیکی که سبب‌ساز نهضت بی‌سابقه ترجمه آثار یونانی به عربی در بغداد، دارالخلافه تازه‌تأسیس سلسله عباسی در اثنای دو قرن نخست فرمانروایی‌شان شد. این کتاب از سلسله طولانی و ممتازی از کتاب‌های تاریخی و لغوی در باب تحقیقات یونانی ـ عربی یا مطالعه ترجمه‌های کتاب‌های دنیوی یونانی به عربی در قرون وسطای مسیحی یاری می‌گیرد. بنابراین نویسند می‌تواند در کوشش برای فهم و تبیین نهضت ترجمه کتاب‌های یونانی به عربی در مقام پدیداری اجتماعی و تاریخی از پرداختن به اینکه چه کسانی این نهضت را آغاز کردند و چه کتاب‌هایی ترجمه شد و چه هنگام این اتفاق رخ داد، از دیگر نویسندگان بی‌نیاز باشد و به چگونگی و چرایی آن توجه کند.

روسيه در قرن بيستم آبستن حوادث، تشنجات و درگيري‌هاي داخلي و خارجي بسياري بود و نويسندگان در اين قرن نيز به پيروي از پيشينياني چون لف تالستوي كه خالق آثاري چند درباره جنگ بودند، به ادبيات جنگ روي آوردند و آثار ارزنده‌اي از خود بر جاي گذاشتند. از ميان اين نويسندگان مي‌توان به ميخاييل شولخف مؤلف رمان دن آرام و داستان سرنوشت انسان اشاره كرد. پرداختن به «سرنوشت انسان» از موضوعات اصلي ادبيات در همه دوران تاريخ بوده است. شولخف نيز با انتخاب اين مضمون براي عنوان اثر خود، به تحليل آن مي‌پردازد. نويسنده در اين داستان، به توصيف سرنوشت قهرمانان و كشور پرداخته است، وي نشان مي‌دهد كه آندره ساكالوف قهرمان اصلي اثر، سمبل مقاومت، از خودگذشتگي و انسانيت است و با تحمل تلخي‌هاي بسيار تا پايان، به كمك نيروي عشق و محبت، انسان باقي ماند، در حالي كه شرايط روسيه به گونه‌اي بود كه او مي‌توانست به يك حيوان بدل شود.

انتخاب پير، براي پيمودن طريق معرفت و دست‌يابي به اسرار الهي، از مسايل اساسي در عرفان و صوفيه به حساب مي‌آيد. از نظر اهل صوفيه سير و سلوک در مسير پرفراز و نشيب بدون بهره‌گيري از وجود پيري که خود به مرحله کمال در طريقت رسيده، امکان‌پذير نيست. در مقاله سعي شده است به بررسي موضوع پير از ديد عارفان، حافظ شيرازي و گوميليوف شاعر روس که متاثر از تصوف شرقي است و همچنين به دلايل تاثيرپذيري گوميليوف از حافظ شيرازي در پذيرش پير پرداخته شود. شمس‌الدين محمد حافظ شيرازي وجود پير را براي حل معضلات اسرار آفرينش و تهذيب نفس و همچنين رسيدن به معرفت حق تعالي ضروري مي‌داند، گرچه پير خاصي را در اشعار خود معرفي نمي‌کند. گوميليوف براي خلق نمايشنامه منظوم «فرزند خدا» از موتيوهاي شرقي کمک گرفته است و تحت تاثير تعاليم تصوف اسلامي و نيز انديشه‌هاي حافظ، به موضوع پير و اهميت آن براي رسيدن به کمال پرداخته است. با بررسي نمايشنامه «فرزند خدا»، به اين مطلب پي مي‌بريم که گوميليوف درباره پير نقطه نظرات مشابهي با اهل تصوف و حافظ دارد. پير گوميليوف صاحب «حکمت» و عالم به «اسرار هفت آسمان و عناصر اربعه» از جانب خداوند، براي هدايت سالکان است.