کتابخانه مجازی ادبیات

گنجینه فرهنگ و تمدن کهن سال ایران باستان دانشمندان و پژوهش کنندگان را به تحقیق و تتبع هر چه بیشتر واداشته و هر روز بر دامنه آن افزوده میگردد و در دانشگاههای معتبر جهان شعبه ویژه ای از دروس تحصیلی را تشکیل داده و محققین عمری را در پی جویی آن صرف می نمایند. مستشرقین با بررسی اسناد علمی و مشاهدات عینی، توانسته اند تحقیقات منظمی را دنبال نموده و در دسترس علاقمندان قرار دهند. کتاب حاضر جزئی از این تحقیق به شمار میرود که نویسنده محترم آن سعی نموده است بارزترین آثار را جمع آوری نموده و بنام "گوشه ای از فرهنگ و تمدن ایران باستان" در اختیار ایران دوستان بگذارد. آنچه در این مجموعه گردآوری شده است، نوشته ها و ترجمه هایی است که در مجله های مختلف ادبی و اختصاصی به چاپ رسیده است. این مقالات در طی مدتی کمتر از ده سال از نوشته ها و تحقیقات دانشمندانی که در تمدن و فرهنگ ایران صاحب نظر و متبحر بوده اند و در مجله های مختلف خارجی چاپ نموده اند ترجمه شده اند.

کتاب حاضر ثمره کار سالهای 1370-1367 می باشد. چون این کتاب از ارزشها سخن به میان آورده است اولا بایستی مجموعه مطالب مورد قضاوت قرار گیرد، زیرا عدم آگاهی از نظام فکری بکار رفته در نوشتار و قضاوت بر جزئیات و گزینش یک جمله خاص دور از صواب می باشد. ثانیا قوت گرفتن و ضعیف شدن ارزشهای جاری ایام، در نتیجه گذر زمان، نبایستی آنچنان ذهن خواننده را از درک موقعیت نگارش کتاب باز دارد که باعث عدم درک واقعیات مذکور در این نوشتار گردد...

چون پایه این دفتر بر تلاشی "نمادین" است و خواست انجامین: نمودن "نماد" است نه شکافتن آن، و نمایش راز است نه گشایش آن، و این دفتر، نه از پی پزوهش در آثار نظامی است که برای نمایش "نماد" است، تا برانگیزاننده اندیشه پژوهشگران گردد از این رو باز نمودن نکته هایی اجتماعی، بایسته می نماید. نکته در خور نگاه اینست که: بیشتر پژوهشگران روزگار ما، جهان و رویدادهای گذشته را با ترازوی قرن نوزدهم و بیستم می سنجند و با حال و کار گذشتگان، از این دریچه نگاه می کنند و به ناچار همه می لغزند و لغزیده اند و سبب گمرهی های فراوان نسلهای جوان روزگار ما شده اند. اگر به این نکته توجه داشته باشیم و هر پدیده را با ترازوی زمان خودش بسنجیم، کهر بهنجار انجام داده این و جدول ارزشهای ویژه ای برایمان پدیدار می گردد. خردمندانی چون نظامی، در دل تاریکی زیسته اند و با تلاشی پیکارگونه روزنه هایی به سوی روشنایی باز کرده اند. گاه در میان سخنانشان بدسگالیهایی به چشم می خورد که هول انگیز است و اگر با چشم باز و با شناخت روزگار آنان و با ترازوی زمانشان، آنها را ننگریم و نسنجیم درباره آنان ستمکارانه داوری کرده ایم...

نویسنده کتاب در مقدمه در مورد کتاب اینگونه می گوید: ... در این دفتر دو چیز بیش از چیزهای دیگر به چشم می خورد: یکی روش و شیوه اندیشیدن یک جوان ایرانی در برهه یی از زمان، دوم، سیر و تحول معنوی یک انسان در راهی ویژه. در این دفتر بیشتر مقالاتی را آورده ام که جنبه پژوهشی دارند و چند گفتار زاییده احساس. آنچه صد در صد زاییده احساس است، سزاوار سرزنش و خورده گیری نیست – اما مقالات پژوهشی – که دست کم – در پدید آمدن آنها دعوی ژرف بینی و خرد انگاری شده است، باید مورد نقد و انتقاد واقع شود و در این زمینه هرگونه عیبجویی و خورده گیری و انتقاد را – اگرچه از روی غرض باشد – می پذیرم زیرا باور دارم هر اثری تا در کوره انتقاد تافته و پالوده نگردد ارج و بهایش نمودار نمیشود...